فایل word: آداب شاگردی و استادی در داستان موسی و خضر (ع)

^{آداب شاگردی و استادی در داستان موسی و خضر (ع)}

مشخصات مقاله آداب شاگردی و استادی در داستان موسی و خضر (ع) :

رده مجله: مجلات علمی پژوهشی علوم قرآن و حدیث؛ سطح مقاله: علمی پژوهشی – سال انتشار: ۱۳۹۴؛ تعداد صفحات: ۲۳؛ موضوع محوری: آداب شاگردی و استادی – داستان موسی و خضر ؛ نویسندگان: ﻣﺤﻤﺪرﺿﺎ ﺷﺎﻫﺮودی، ﻣﺮﺿﯿﻪ ﻧﻮراﻧﯽ ﻧﮕﺎر

مباحث محوری مقاله:

آداب شاگردی و استادی که از آن به آداب تعلیم و تعلم نیز تعبیر می ­شود از جمله مهم­ترین و بنیادی­‌ترین مباحث در حوزه تعلیم و تربیت است. شناخت روابط درست میان شاگرد و استاد می‌تواند برای ﭘﺮورش و آﻣﺎدهﺳﺎزی ﻧﺴﻞ ﺟﻮان ﺑﺮای ورود ﺑﻪ اﺟﺘﻤﺎع و ﭘﺬﯾﺮش ﻧﻘﺶﻫﺎی ﮔﻮﻧـﺎﮔﻮن مؤثر باشد.

قرآن کریم در آیات از سوره کهف، در داستان موسی و خضر (ع)، موضوع تربیتی یافتن استاد و همراهی با وی را به طور موجز بیان کرده است که می‌­توان با تحلیل محتوایی آیات این سوره و بهره‌گیری از احادیث تفسیری ذیل آن، برترین آداب شاگردی و استادی برای فضاهای آموزشی را ارائه نمود.

 مقاله حاضر کوشیده است با بررسی محتوایی آیات مربوط به داستان موسی و خضر (ع)، آداب شاگردی و استادی را دو مبحث آداب شاگردی و آداب استادی مورد تحلیل و بررسی قرار دهد.

تصویر چکیده مقاله:

بخشی از متن ﻃﺮح ﻣﺴﺌﻠﻪ:

ﯾﮑﯽ از ﻧﻬﺎدﻫﺎی ﻣﻬﻢ اﺟﺘﻤﺎﻋﯽ، ﻧﻬﺎد ﺗﻌﻠﯿﻢ و ﺗﺮﺑﯿﺖ اﺳﺖ. اﻓﺮاد ﺗﺸﮑﯿﻞ دﻫﻨﺪۀ اﯾﻦ ﻧﻬﺎد ﺑﻪ ﺳﻦ ﺧﺎﺻﻲ ﻣﺤﺪود ﻧﻤﻲﺷﻮﻧﺪ و از ﺗﻤﺎﻣﻲ ردهﻫﺎی ﺳﻨﻲ، از ﮐﻮدﮐـﺎن ﺧﺮدﺳـﺎل ﺗـﺎ اﻓـﺮاد ﻣﺴﻦ در آن ﺣﻀﻮر ﻣﯽﯾﺎﺑﻨﺪ. اﺻﻠﻲﺗﺮﯾﻦ ﻋﻨﺎﺻﺮ اﯾﻦ ﻧﻬﺎد ﻧﯿﺰ، ﺷﺎﮔﺮد و اﺳﺘﺎد اﺳﺖ. رواﺑـﻂ ﻣﯿﺎن اﻓﺮاد اﯾﻦ ﻧﻬﺎد، از ارزش و اﻫﻤﯿﺖ ﺑﺎﻻﯾﯽ ﺑﺮﺧﻮردار اﺳﺖ.

 ﻟـﺬا ﺑﺮرﺳـﻲ رﻓﺘﺎرﻫـﺎی درون اﯾﻦ ﮔﺮوه و اﺻﻼح اﯾﻦ رﻓﺘﺎرﻫﺎ و ﻧﻬﺎدﯾﻨـﻪ ﺳـﺎﺧﺘﻦ آن در اﺟﺘﻤـﺎع ﮐـﻪ ﺧـﻮد ﻣﺘـﺸﮑﻞ از ﻋﻨﺎﺻﺮ ﻧﻬﺎد آﻣﻮزﺷﯽ هستند، ﻧﻘﺶ ﻣﻬﻤﯽ در ﭘﯿﺸﺒﺮد اﻫﺪاف ﺟﺎﻣﻌﻪ در ﺗﻤﺎﻣﻲ زﻣﯿﻨﻪﻫﺎ دارد. از دﯾﮕﺮ ﺳﻮ، ﻣﮑﺘﺐ اﺳﻼم ﺑﺮای ﻫﻤﮥ ﺷﺌﻮن زﻧﺪﮔﻲ ﺑﺮﻧﺎﻣﻪ دارد و ﺧﺪاوﻧﺪ ﺳﺒﯿﻞ ﻫﺪاﯾﺖ ﻫﻤﮥ اﻓﺮاد، در ﻫـﺮ ﻧﻘـﺸﻲ از اﺟﺘﻤـﺎع را ﺗﻮﺳـﻂ ﻗـﺮآن و ﻣﻔـﺴﺮان حقیقی آن، ﯾﻌﻨـﻲ ﭘﯿـﺎﻣﺒﺮ اﺳﻼم(ص) و ائمه ﻃﺎﻫﺮﯾﻦ(ع) روﺷﻦ ﺳﺎﺧﺘﻪ اﺳﺖ

 ﺑﻨﺎﺑﺮاﯾﻦ ﺑﺮای رﺳـﯿﺪن ﺑـﻪ رواﺑـﻂ ﺻـﺤﯿﺢ ﻣﯿﺎن ﺷﺎﮔﺮد و اﺳﺘﺎد ﺑﻬﺘﺮ آن اﺳﺖ ﮐﻪ ﺑﻪ اﯾﻦ دو ﻣﻨﺒﻊ ﮔﺮاﻧﻘﺪر ﺷﻨﺎﺧﺖ، ﺗﻤﺴﮏ ﺟﺴﺖ و از ﻣﻌﺎرف زﻻل آن دو ﺑﻬﺮه ﮔﺮﻓﺖ. ﺧﺪاوﻧﺪ ﻣﺘﻌﺎل در ﺿﻤﻦ ﺑﯿﺎن داﺳـﺘﺎنﻫـﺎی ﻗﺮآﻧـﻲ ﺑـﻪ ﺑﯿﺎن ﺑﺴﯿﺎری از درسﻫﺎی اﺧﻼﻗﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﭘﺮداﺧﺘـﻪ و ﺑـﺎ اﺳـﺘﻔﺎده از ﺷـﯿﻮه ﺟﺬاب داﺳﺘﺎن ﭘﺮدازی ﺑﺴﯿﺎری از ﺣﻘﺎﯾﻖ ﻣﻮرد ﻧﯿﺎز ﺑﺸﺮ را ﺑﻪ وی آﻣﻮﺧﺘـﻪ و ﺑﺎﯾـﺴﺘﻪﻫـﺎی اﺧﻼﻗﻲ، ﻓﺮﻫﻨﮕﻲ و اﺟﺘﻤﺎﻋﻲ ﻓﺮاواﻧﯽ را در آن ﻧﻬﺎده اﺳﺖ.

 در داﺳﺘﺎن ﺟﺴﺖوﺟﻮی ﻣـﺮاد ﺗﻮﺳﻂ ﻣﻮﺳﻲ(ع) و ﯾﺎﻓﺘﻦ اﺳﺘﺎد و ﻫﻤﺮاﻫﻲ ﺑﺎ وی ﻧﮑﺎت ﺑﺴﯿﺎر ارزﻧـﺪهای در ﺧـﺼﻮص آداب ﺷﺎﮔﺮدی و اﺳﺘﺎدی ﻧﻬﻔﺘﻪ اﺳﺖ ﮐﻪ ﺗﺄﻣـﻞ در آن ﻣـﻲﺗﻮاﻧـﺪ اراﺋـﻪ ﮐﻨﻨـﺪه ﻣﻨـﺸﻮر اﺧﻼﻗـﻲ ﻓﻀﺎﻫﺎی آﻣﻮزﺷﻲ ﺑﺎﺷﺪ. ﻣﺎ در اﯾﻦ ﭘﮋوﻫﺶ ﺑﺮآﻧﯿﻢ ﮐﻪ ﺑﺎ ﻣﻄﺎﻟﻌﮥ آﯾﺎﺗﻲ از سوره ﮐﻬـﻒ ﮐـﻪ ﺑﺪﯾﻦ ﻣﺴﺌﻠﻪ اﺷﺎره دارد و ﺑﻬﺮهﮔﯿـﺮی از رواﯾـﺎت ﻣﻌـﺼﻮﻣﺎن(ع)، آداب شاگردی و استادی را ﺑﻪ ﺷﮑﻞ ﮐﺎرﺑﺮدی ﺑﻪ دﺳﺖ آورﯾﻢ.

بخشی از متن نتایج مقاله:

آﯾﺎت ۶٠ ﺗﺎ ٨٢ از ﺳﻮره ﮐﻬﻒ ﮐﻪ در ﻇﺎﻫﺮ ﺑﯿﺎﻧﮕﺮ داﺳﺘﺎن موسی و خضر علیهما السلام اﺳﺖ درﺑﺮدارﻧﺪۀ ﻧﮑﺘﻪﻫﺎﯾﯽ وﯾﮋه در ﺧـﺼﻮص آداب ﺗﻌﻠـﯿﻢ و ﺗﻌﻠـﻢ اﺳـﺖ. از اﯾـﻦ آﯾﺎت درﻣﯽﯾﺎﺑﯿﻢ ﮐﻪ ﺟﺴﺖوﺟﻮی داﻧﺶ در ﻫﺮ ﻣﻘﻄﻌﯽ از زﻧﺪﮔﯽ ﭘﺴﻨﺪﯾﺪه اﺳـﺖ و ﻫـﯿﭻ ﻓﺮدی ﺣﺘﯽ ﭘﯿﺎﻣﺒﺮ اوﻟﻮاﻟﻌﺰﻣﯽ ﭼﻮن ﻣﻮﺳﯽ^(ع) از ﻓﺮاﮔﯿﺮی داﻧﺶ ﺑﯽﻧﯿﺎز ﻧﯿﺴﺖ.

ﻋﻠﻢ وﺳﯿﻠه ﻧﯿﻞ ﺑﻪ ﻫﺪف اﺳﺖ و ﺑﺎﯾﺪ ﻫﺪف از ﮐﺴﺐ داﻧﺶ، واﻻ و اﻟﻬﯽ ﺑﺎﺷﺪ. وﺟﻮد ﻫﺪف و ﺣﻔﻆ اﻧﮕﯿﺰه و اﻣﯿﺪ ﺑﺮای ﻧﯿﻞ ﺑﻪ اﯾﻦ ﻫـﺪف در ﺟﻬـﺖ اﺳـﺘﻘﺎﻣﺖ در ﺗﻤـﺎم ﻃـﻮل ﻣﺴﯿﺮ ﭘﺮ ﻓﺮاز و ﻧـﺸﯿﺐ ﻓﺮاﮔﯿـﺮی داﻧـﺶ، ﻻزم و ﺿـﺮوری اﺳـﺖ. آﮔـﺎه ﮐـﺮدن ﺷـﺎﮔﺮد از دﺷﻮاریﻫﺎی ﻣﺴﯿﺮ در ﻫﻤﺎن اﺑﺘﺪای اﻣﺮ، ﻣﻮﺟﺐ ﮔﺎم ﻧﻬﺎدن ﻫﻮﺷﯿﺎراﻧﮥ داﻧﺸﺠﻮ در اﯾﻦ راه ﻧﺎﻫﻤﻮار و درﻧﺘﯿﺠﻪ اﻓﺰاﯾﺶ اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ وی در ﻃﯽ اﯾﻦ ﻣﺴﯿﺮ دﺷﻮار ﻣﯽﺷﻮد.

ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آداب شاگردی ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: ﮐﺴﺐ اﺟﺎزه از اﺳﺘﺎد، ﭘـﺬﯾﺮش ﺷﺮوط اﺳﺘﺎد و ﺗﺴﻠﯿﻢ وی ﺑﻮدن، ﺗﺒﻌﯿﺖ از اﺳﺘﺎد ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﮐﺴﺐ داﻧﺶ ﻧﻪ اﻏﺮاﺿﯽ ﭼـﻮن رﺳﯿﺪن ﺑﻪ ﻣﺎل و ﻣﻘﺎم، ﺗﻮاﺿﻊ در رﻓﺘﺎر و ﮔﻔﺘﺎر ﻧﺴﺒﺖ ﺑﻪ اﺳﺘﺎد ﺣﺘﯽ ﭘـﺲ از ﭘﺎﯾـﺎن دورۀ ﺗﺤﺼﯿﻞ، ﮐﻮﺷﺶ در ﺟﻬﺖ ﮐﺴﺐ زﻣﯿﻨﮥ ﻻزم ﺑﻪ ﻣﻨﻈﻮر ﺑﻬـﺮهﺑـﺮداری از داﻧـﺶ اﺳـﺘﺎد ﺑـﺎ ﮔﻔﺘﺎر و ﮐﺮدار ﺧﻮﯾﺶ، اﺟﺘﻨﺎب از ﭘﺮﺳﺶ ﭘﯿﺶ از رﺳﯿﺪن زﻣﯿﻨﮥ آﮔﺎﻫﯽ و اﻇﻬﺎر ﭘﺸﯿﻤﺎﻧﯽ و ﻋﺬرﺧﻮاﻫﯽ از اﺳﺘﺎد در ﺻﻮرت ارﺗﮑﺎب ﺧﻄﺎ.

ﻣﻬﻢﺗﺮﯾﻦ آداب ﺑﺎﯾﺴﺘﻪ ﺑﺮای اﺳﺘﺎد ﻋﺒﺎرﺗﻨﺪ از: ﻣﺴﺌﻮل داﻧـﺴﺘﻦ ﺧـﻮد در ﺑﺮاﺑﺮ ﺗﻘﺎﺿﺎی داﻧﺸﺠﻮ، ﻧﮑﻮﻫﯿﺪه داﻧﺴﺘﻦ اﺷﺘﯿﺎق ﻓﺮاوان ﺑﻪ ﭘﺬﯾﺮش داﻧﺸﺠﻮ، ﮐﺸﻒ ﻇﺮﻓﯿﺖ ﺷﺎﮔﺮد از ﻃﺮﯾﻖ آزﻣﻮن، زﯾﺮ ﺳﺆال ﻧﺒﺮدن ارزشﻫﺎی ذاﺗـﯽ داﻧـﺸﺠﻮ و ﺣﻔـﻆ اﺣﺘـﺮام وی، اﺗﺨﺎذ روش آﻣﻮزﺷﯽ درﺳﺖ و ﻣﺘﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎ ﻇﺮﻓﯿﺖ داﻧـﺸﺠﻮ، ﺑﯿـﺎن دﻟﯿـﻞ ﻫـﺮ ادﻋـﺎﯾﯽ ﺑـﻪ ﻣﻨﻈﻮر زدودن ﻫﺮﮔﻮﻧﻪ ﺷﺒﻬﮥ ﺷﺨﺼﯽ ﺑﻮدن و ﻣﺒﻨﺎی ﻋﻠﻤﯽ ﻧﺪاﺷـﺘﻦ ﻧﻈﺮﻫـﺎ… .

چارچوب مقاله:

ﭼﮑﯿﺪه

١ ﻃﺮح ﻣﺴﺌﻠﻪ

٢ آداب ﺷﺎﮔﺮدی

• ﺟﺴﺖوﺟﻮی اﺳﺘﺎد
• ﻣﺤﺪودﯾﺖ ﻧﺪاﺷﺘﻦ ﺗﺤﺼﯿﻞ ﻋﻠﻢ

• ﺗﻨﺰﯾﻪ ﻫﺪف

• اﺳﺘﻘﺎﻣﺖ وﺣﻔﻆ اﻧﮕﯿﺰه و اﻣﯿﺪ

• ﮐﺴﺐ اﺟﺎزه از اﺳﺘﺎد و اﻃﺎﻋﺖ از وی

• اﻇﻬﺎر ﺗﻮاﺿﻊ

• آﻣﺎده ﺳﺎزی ﺧﻮﯾﺶ و ﺗﺤﺼﯿﻞ ﺗﻮﻓﯿﻖ

• ﺳﮑﻮت و ﻋﺪم ﺷﺘﺎبزدﮔﯽ در ﭘﺮﺳﺶ

• ﻋﺬرﺧﻮاﻫﯽ و واﻗﻊ ﺑﯿﻨﯽ

٣ آداب اﺳﺘﺎدی

• اﺣﺘﺮام ﺑﻪ ارزشﻫﺎی ذاﺗﯽ داﻧﺸﺠﻮ

• ﺗﻌﯿﯿﻦ ﺷﯿﻮه آﻣﻮزﺷﯽ مناسب

• آزﻣﻮدن ﺷﺎﮔﺮد و ﺗﺬﮐﺮ ﭘﯿﺶ از ﺗﻨﺒﯿﻪ

• ﺑﯿﺎن دﻟﯿﻞ ﻫﺮ ادﻋﺎ و ﺗﻔﺴﯿﺮ رﻓﺘﺎر

۴. ﻧﺘﺎﯾﺞ

ﻣﻨﺎﺑﻊ

.

معارف نت | پایگاه دانلود مقالات علوم قرآن و حدیث

دانلود مقاله: آداب شاگردی و استادی در داستان موسی و خضر (ع)

برای اطلاع بیشتر در مورد موضوع مقالات زیر را مطالعه نمایید:

کارکردهای داستان حضرت موسی (ع) در شعر سبک خراسانی و عراقی

روش‌ های تربیتی ناظر بر رابطه تعاملی مربی و متربی از منظر نهج‌ البلاغه

برچسبها و عناوین مشابه:

دانلود مقاله آداب شاگردی و استادی در داستان موسی و خضر (ع)، آداب شاگردی و استادی در آیات مرتبط با داستان موسی(ع) و حضرت خضر(ع)، آداب تعلیم و تعلم با محوریت داستان موسی(ع) و خضر(ع)، آداب شاگردی و استادی با محوریت داستان حضرت موسی و خضر (ع)، پایگاه اطلاعات علمی جهاد دانشگاهی، پژوهشگاه علوم و فناوری اطلاعات ایران، دانلود مقالات علوم قرآنی.

مطالعه بیشتر