آواشناسی ابن جزری در کتاب النشر فی القراءات العشر

نویسندگان:

بهمن زندی ؛ سید حسین میرتقی

سال انتشار: ۱۳۹۴

سطح مقاله: علمی پژوهشی

کلیدواژه‌ها: آواشناسی ؛ قرآن ؛ علم التجوید ؛ ابن جزری ؛ النشر فی قرائات العشر

.

چکیده

این مقاله در صدد ارائه برخی آرا و نظرات ابن جزری نویسنده کتاب النشر فی القراءات العشر در زمینه مباحثی از تجوید و بررسی آنها از دیدگاه آواشناسی جدید می باشد. یافته ها نشان می دهد که ابن جزری از اندام های گفتار ، تنها از حفره حلق و دیگر اندام های گویایی بالای این حفره نام برده است و به نقش اندام های تنفسی و واک ساز در تولید آواها اشاره نکرده است . در کتاب النشر همخوان ها دقیق تر و مفصل تر از واکه ها توصیف شده اند . از نظر توصیف جایگاه ها و شیوه های تولید همخوان ها تشابهات زیادی میان توصیفات ابن جزری و آواشناسی جدید وجود دارد .ابن جزری مانند برخی دیگر از پیشینیان به تمایز بین آواهای واکدار و بی واک پی برده است . در کتاب النشر به واحد زبرزنجیری درنگ توجه گردیده و این پدیده با اصطلاحات سکت و وقف مطرح گردیده است ، همچنین به فرایندهای آوایی با اصطلاحات گوناگونی اشاره شده است . ابن جزری توصیفی از واکه های کوتاه ارائه نکرده است . توصیف وی از واکه های بلند و مرکب ، توصیفی اجمالی و کوتاه می باشد .