نقد و بررسی آرای مفسران در تفسیر آیه ۴۴ سوره ص و تازیانه زدن ایوب به همسرش

عنوان مقاله: نقد و بررسی آرای مفسران در تفسیر آیه ۴۴ سوره ص و تازیانه زدن ایوب به همسرش

.

نویسندگان: زهرا کلباسی , امیر احمد نژاد , مهدی مطیع

.

سال انتشار: ۱۳۹۴           سطح مقاله: علمی پژوهشی

کلمات کلیدی: حضرت ایوب ، قسم ایوب ، ضغث ، «ولا تحنث» ، «فاضرب به» ، آیه ۴۴ سوره ص ، تازیانه زدن ایوب به همسرش

.

چکیده

آیه ۴۴ سوره ص به بیان قسم ایوب پیامبر و تأکید خداوند بر اجرای آن می‌پردازد. مفسران سوگند حضرت ایوب علیه السلام را تنبیه همسرش با صد ضربه شلاق دانسته‌ اند که علاقۀ وی به همسر منجر به ندامت او و تصمیم بر شکستن سوگند گشت. اما پروردگار وی را به وفای عهد مکلف نمود و در تجلیل از صبر او و همسرش حکم را به یک ضربه با خوشۀ صدتایی گندم کاهش داد. لیکن آیه ضمیر مؤنثی در بر ندارد و چیستی شیء مضروب نیز معلوم نیست. لذا نمی‌توان آیه را بر کتک زدن همسر حضرت ایوب حمل نمود.

برخی مفسران در بازگشایی ابهام آیه به دو روایت منتسب به امام صادق (ع) استناد جستند، در حالی که این روایات به سبب ضعف سندی، متنی و تعارض با مبانی شیعی در عصمت انبیا قابل اعتماد نیستند. سایر آرا نیز تفسیر به رأی است و فاقد پشتوانۀ عقلی و نقلی است. در نهایت، عبارت «ولا تحنث» دشواری اجرای قسم را آشکار ساخته و با استناد به سیاق امتنان در آیات۴۱ تا ۴۴ می‌توان تخفیف حکم را چهارمین رحمت پروردگار بر پیامبرش دانست. بدین‌سان عسر را از وی دفع نمود و مانع شکستن سوگند گشت. لذا هدف داستان، ذکر الطاف خداوند به صابران است که با اشاره‌ای اجمالی فهمانده شده است.

مطالعه بیشتر