استعاره‌ های شناختی زندگی دنیوی و اخروی

نویسندگان: مرتضی قائمی؛ اختر ذوالفقاری

سطح مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

در دهه‌های اخیر معنی‌ شناسان شناختی استعاره را بررسی کرده‌اند، و این یکی از دقیق‌ ترین مطالعات استعاره است، و پژوهش‌ های جورج لیکاف و مارک جانسون در این زمینه بسیار اهمیت دارد. از این مطالعات در جهت فهم بهتر قرآن کریم، می‌توان بهره برد. هدف از نگارش این مقاله، بررسی زبان‌شناختی استعاره عام «مقصود مقصد است»، در زمینۀ زندگی دنیوی و اخروی در زبان قرآن است. علت اصلی شکل‌ گیری این استعاره مفهومی عام، همبستگی تجربی میان به دست آوردن چیزی و رفتن به جایی در تجربه بشری است. زندگی هدفمند دنیوی و اخروی، مصداق خاصی از هدفمندی، به‌طور کلی است. از این‌ رو سفر که تلاشی است برای رسیدن به یک مقصد از پیش‌ تعیین‌ شده، نمونه خاصی از رسیدن به مقصد، به‌طور عام است. در نتیجه، هدفمند بودن ویژگی مشترک میان زندگی و سفر است، که سبب انطباق این دو مفهوم بر هم می‌شود و استعاره خاص «زندگی سفر است» شکل می‌گیرد. این استعاره از نگاشت‌ های اصلی عبارات قرآنی دربارۀ دنیا و آخرت است و استعاره عام «مقصود مقصد است»، را برمی‌‌انگیزد.

واژگان کلیدی: نظریه استعاره مفهومی ؛ استعاره عام و خاص؛ زندگی دنیوی و اخروی؛ قرآن کریم

استعاره‌ های شناختی زندگی دنیوی و اخروی