الگویی قرآنی برای سنجش دینداری در ایران

.

نویسندگان: غلامرضا جمشیدیها, محمدباقر آخوندی

.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

در اکثر پژوهش‌ هایی که به سنجش و ارزیابی دینداری در ایران پرداخته‌اند، از الگوهایی استفاده شده که در بستری غیر از فرهنگ آرمانی اسلام تهیه شده‌اند و مناسبت کمتری با معیارهای دینداری فرد مسلمان دارند. بر این مبنا، پرسش این است که آیا مبتنی بر منابع دین، می‌توان الگویی قرآنی برای سنجش و ارزیابی دینداری فرد مسلمان ارائه کرد؟ با فرض وجود چنین امکانی، هدف این تحقیق استخراج الگوی سنجش دینداری از قرآن مجید با استفاده از روش تحلیل محتوای کیفی و طبقه‌ بندی نظری مفاهیم و مقولات است.

نتایج نشان می‌دهد الگویی که با این روش به دست می‌آید، بر خلاف الگوهای قبل از خود، دارای هفت مرتبه قابل سنجش است که از ضعیف‌ ترین تا قوی‌ ترین مرتبه در پی هم قرار می‌گیرند. لذا ارتقا از مراتب پایین‌ تر به بالاتر، با احراز شاخص‌ های مرتبه بالا امکان‌ پذیر است. اجرای پرسش‌ نامه مربوط به سنجۀ مراتب دینداری نشان داد که این الگو و سنجه مربوط به آن، از روایی و اعتبار بالایی در جامعه نمونه برخوردار است.

کلمات کلیدی: قرآن، دینداری، مراتب دینداری، الگوی دینداری