امام رضا (ع) و مواجهه با برداشت های ناصواب اهل حدیث از صفات خبریه

اهل حدیث – صفات خبریه

نویسنده: رسول محمدجعفری

سطح مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

یکی از فرقه های مهم کلامی در عصر امام رضا(ع) «اهل حدیث» بود. آنان بر ظاهر آیات و روایات جمود داشتند و بر این اساس در مسئله صفات خبریه خداوند یا تصویری جسمانی از خداوند ارائه می‌کردند یا با اثبات این صفات و بدون تبیین آن ها، سکوت اختیار می کردند. امام رضا(ع) در مواجهه با چنین رویکردی به تبیین عقیده صواب در صفات خبریه پرداختند و آیات و روایات نبوی(ص) را در این باب به شکلی صحیح تفسیر کردند، بنابراین، این تحقیق در پی پاسخ به این سؤال است که روش های امام رضا(ع) در مواجهه با برداشت های ناصواب اهل حدیث از صفات خبریه چگونه است؟

بررسی مجموع روایات امام رضا(ع) در این مسئله حکایت از آن دارد که ایشان در تفسیر آیات از دو روش تفسیر قرآن به قرآن(با ارجاع متشابهات به محکمات آیات) و تفسیر عقلی آیات، به تبیین صحیح و غیر جسمانی آیات مربوط به صفات خبریه خداوند همت گماشتند و در مواجهه با روایات اهل حدیث در صفات خبریه ، برخی از آن ها را مجعول یا محَّرف دانستند و برخی دیگر را به شکلی صحیح تبیین کردند.

واژگان کلیدی: امام رضا (ع) ؛ اهل حدیث ؛ صفات خبریه ؛ قرآن ؛ روایات

فهرست عناوین و مهمترین بخش های مقاله:

أهل حدیث

صفات خبریه 

روش های اهل حدیث در مواجهه با صفات خبریه :

Ô اثبات صفات خداوند همراه با تشبیه تکییف

Ô اثبات صفات خداوند بدون تشبیه و تکییف یا تفویض

امام رضا (ع) و مواجهه با برداشت های اهل حدیث از صفات خبریه

Ô کرسی، عرش و استواری خداوند بر عرش

Ô دست خداوند

Ô ساق خداوند

Ô وجه خداوند

مطالعه بیشتر