بازتاب آراء لغوی و ادبی در تفسیر آیه جعل خلیفه

عنوان: بازتاب آراء لغوی و ادبی در تفسیر آیه جعل خلیفه

.

نویسندگان: زهرا صادقی؛ سید محمد سیاه‌ منصوری (حسینی‌نیا)

.

نوع مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

یکی از راهکارهای مناسب در نقد آراء متفاوتی که از آیات قرآن برداشت‌ شده، استناد به تحلیل ادبی آیه است؛ لذا توجه به نقش آراء ادبی در تفسیر آیه، اهمیت ویژه‌ای دارد. عبارت ﴿إنِّی جَاعِلٌ فىِ الْأَرْضِ خَلِیفَهً﴾ از جمله آیاتی است که از یک ‌سو تحلیل‌های مختلف ادبی درباره آن ارائه شده و از سوی دیگر با توجه به اختلاف دیدگاه عالمان مسلمان در مقام خلافت الهی، تعابیر مفسران در ذیل آیه متفاوت گشته است. از این‌رو، پژوهش حاضر قصد دارد با بررسی آراء ادبی در آیه فوق، نمود این اختلاف را در برداشت‌های تفسیری قدما و معاصران در تبیین «خلیفه»، «مستخلف عنه» و «جعل خلیفه» دنبال کند. در نهایت با تحلیل ادبی مناسب با ظاهر آیه، تبیین خواهیم کرد که این آیه از جمله آیات ولایی است که می‌توان در اثبات الهی بودن انتصاب به مقام خلافت الهی به آن استناد جست.

کلیدواژه ها: خلیفه؛ مستخلف عنه؛ جعل الهی؛ اختلاف آراء ادبی

موضوعات محوری مقاله:

خلیفه بودن انسان, مفهوم شناسی خلیفه, شمول مقام خلافت, صیرورت زمین, جعل خلیفه

مطالعه بیشتر