عنوان مقاله: بازشناسی حدیث «الامام لا یغسله الا الامام» در گفتمان واقفیه و امامیه (بر اساس پیشینه‏ شناسی تجهیز معصومان در منابع فریقین)

.

نویسندگان: حسین حسینیان مقدم ؛ ابراهیم گودرزی

.

سال انتشار: ۱۳۹۶    سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

کلیدواژه ها: تجهیز؛ واقفیه؛ امام کاظم ؛ امام رضا ؛ حدیث «الامام…»؛ امامیه ؛ علامه مجلسی 

.

چکیده

پیوستگی میان پدیده ‏های تاریخی و نظریه‏ های حدیثی‏ – ‏کلامی از مطالعات میان‌ رشته‌ای است که لزوم غسل یا تجهیز هر امام توسط امام بعدی در این شمار است. این مسأله سه دانش حدیث، کلام و تاریخ را به هم پیوند ‌داد و رویکردهای متفاوتی را در مواجهه با آن پدید آورد. برخی وکیلان امام کاظم  – که به واقفیه شهرت یافتند – با ادعای مهدویت ایشان به مقابله با امام رضا  پرداختند و ضمن استناد به این روایت که امام را جز امام غسل نمی‌دهد، شبهه ‏ای ترتیب دادند که طبق آن، امام کاظم  زنده و امام رضا امام ادعایی بود. دلیل این بود که حضور امام رضا  در مدینه، مانع از غسل دادن امام کاظم در بغداد است.

مقاله حاضر با روش توصیفی – تحلیلی، کارگزاران تجهیز معصومان  در منابع شیعی و سنی را شناسایی کرده، آن‏گاه ‏بر اساس پیشینه و سیر تاریخی، به بررسی گفتمان واقفیه و سیر تطور برداشت‏ها از آن روایت در میان امامیه پرداخته است.