عنوان مقاله: بررسی تاثیر مضامین قرآنی در دیوان شعر ابراهیم گلشنی بردعی

.

نویسندگان: حسن شعبانی ؛ احمدرضا یلمه ها

.

سال انتشار: ۱۳۹۶          سطح مقاله: علمی پژوهشی

.
چکیده
ابراهیم گلشنی بردعی یکی از عارفان بزرگ طریقه خلوتیه و از سنیهای متعصب بود که شخصیت ادبی و عرفانی وی در نزد اهل تحقیق و ادب چندان شناخته نیست. گلشنی در عرفان صاحب طریقت خاص بود و مریدان زیادی داشت چنانکه طریقه گلشنی در سرزمینهای عثمانی و مصر، منسوب به اوست. گلشنی بردعی یکی از خیل شاعرانی است که می توان در شعر وی تأثیر بسیار بالای قرآن را مشاهده کرد. آشنایی عمیق و گسترۀ وی با آموزه ­های قرآنی باعث شده است که کلام وی به صورت­های مختلف دربرگیرندۀ مضامین قرآنی باشد.

این پژوهش که به روش توصیفی- تحلیلی انجام شده است، هدف آن بررسی تأثیر قرآن در نسخۀ خطی دیوان وی است که در کتابخانۀ فاتح استانبول به شمارۀ ۳۸۶۶ نگهداری می­شود. مهمترین محورهای این پژوهش، بررسی آرایه ­هایی چون تضمین، تلمیح و اقتباسات قرآنی است که دو شیوۀ تأثیر واژگانی و گزاره‌ای را در بر می‌گیرد. نتایج این بررسی نشان می­دهد که گلشنی در مبحث تلمیح و اقتباس بیشترین تأثیر از قرآن پذیرفته است و بیشترین تلمیحات وی مربوط به داستان­های پیامبران است.

کلیدواژه‌ ها: تاثیر قرآن؛ گلشنی بردعی؛ اثرپذیری واژگانی و گزاره‌ای؛ تلمیح