بررسی تطبیقی آیه استمتاع در نگاه مفسران فریقین

نویسنده
تاریخ انتشار
۱۷ خرداد ۱۳۹۷
تعداد بازدید
641 بازدید
رایگان

عنوان مقاله: بررسی تطبیقی آیه استمتاع در نگاه مفسران فریقین

.
نویسندگان: مریم قوجائی خامنه ؛ سید محمود طیب حسینی

.

سال انتشار: ۱۳۹۵      سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

از جمله اختلافات شیعه و اهل سنت در حوزه احکام ازدواج، مشروعیت ازدواج موقت یا “متعه” است. علما و دانشمندان شیعی در طول تاریخ بر حلیت این ازدواج اقرار و اصرار داشته و در مقابل، دانشمندان اهل سنت قائل به نسخ این حکم الهی و حلیت موقت آن هستند. مهمترین دلیل بر حلیت ازدواج موقت در بین علما و مفسران فریقین، آیه ۲۴ سوره نساء (استمتاع) است.

موضع مفسران را در ذیل این آیه می­توان به سه دسته تقسیم نمود: مفسرانی که دلالت آیه بر مشروعیت متعه را به صورت دائم پذیرفته ­اند (شیعه)؛ مفسرانی که دلالت آیه بر مشروعیت متعه را به صورت موقت پذیرفته­ اند؛ و گروه اندکی از مفسران اهل سنت که دلالت آیه بر ازدواج موقت را نپذیرفته و مشروعیت آن را مستند به سنت می­دانند. این گروه نیز قائل به مشروعیت موقت هستند؛ به این معنا که دلالت آیه بر متعه را پذیرفته و بر این باورند که این حلیت مختص به زمانی خاص است و به وسیله آیات و روایات نسخ گردیده است.

در این نوشتار با روش توصیف و تحلیل محتوا، به ذکر و بررسی دیدگاه و دلایل هر گروه پرداخته شده است. برآیند تحقیق حاکی از آن است که دلایل مطرح بیشتر بر محور الفاظ آیه و معنای مقصود از آنهاست. واژگان مطرح در آیه مانند “استمتاع” در نظر بیشتر مفسران دلالت لغوی و اصطلاحی بر متعه و ازدواج موقت دارد و عدم پذیرش این معنا مستلزم امری است که با ازدواج دائم تعارض دارد.

اتفاق نظر بر حلیت متعه در صدر اسلام وجود دارد و اختلاف در بین اهل سنت در چگونگی تحریم آن است. یعنی نسخ به وسیله کتاب و سنت و یا نهی خلیفه که مشروعیت محدود ازدواج موقت را نتیجه می­دهد. نسخ حکم متعه نیز با آیات دیگر و روایات متعارض پذیرفتنی نیست. روایات تفسیری معصومین که به تبیین احکام الهی می­پردازند، از کارسازترین قرائن در برداشت حکم متعه برای مفسران شیعی است که متأسفانه دیگر مذاهب به آن ­توجهی ندارند.

کلیدواژه ها: متعه؛ ازدواج موقت؛ استمتاع؛ آیه ۲۴ نساء؛ تفسیر تطبیقی

.

عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Verse of Istimta’a (Temporary Marriage) in the View of Sunni and Shia Commentators

.
چکیده [English]

The legitimacy of “mut’ah” or temporary marriage is one of the controversial issues of marriage laws among Shia and Sunni scholars. Over the history, the Twelver Shia scholars have declared and insisted on the legitimacy of temporary marriage while Sunni scholars believe in the abrogation and temporary legitimacy of this divine decree.

Sunni and Shia scholars and commentators’ most important reason for the legitimacy of temporary marriage is the verse 24 of the Chapter 4 (Al-Nisa’, The Women) known as the verse of Istimta’a (temporary marriage). Commentators can be divided into three groups regarding the interpretation of the verse: those who believe that the verse signifies the permanent legitimacy of temporary marriage (Shia commentators); those who believe that the verse signifies its temporary legitimacy; and a few Sunni commentators who deny such a signification and predicate its legitimacy on tradition.

The last group also argues for the legitimacy of temporary marriage, that is, they accept such a signification of the verse and believe that the legitimacy of the temporary marriage is time-specific and abrogated by other verses and traditions. Using a descriptive and content- analysis method, the present paper reviews the view and arguments of each group.

The research findings indicate that proposed arguments are centered on the terms used in the verse and their own intended interpretations. Most commentators hold that the words used in the verse such as “Istimta’a'” signifies temporary marriage literally and idiomatically, and denying such a meaning necessitates something contrary to permanent marriage.

There is unanimity on the legitimacy of temporary marriage in early Islam, but Sunni commentators disagree on how it has been forbidden, that is, whether it is abrogated by the Quran and tradition or by Caliph, which results in the limited legitimacy of temporary marriage.

The abrogation of decree of temporary marriage is not acceptable regarding other relevant contradictory verses and traditions. Interpretive traditions narrated by Infallible Imams, which explain divine decrees, are the most useful evidence for Shia commentators to interpret the decree of temporary marriage, which are unfortunately neglected by other denominations.

مطالعه بیشتر

راهنمای خرید:
  • لینک دانلود فایل بلافاصله بعد از پرداخت وجه به نمایش در خواهد آمد.
  • همچنین لینک دانلود به ایمیل شما ارسال خواهد شد به همین دلیل ایمیل خود را به دقت وارد نمایید.
  • ممکن است ایمیل ارسالی به پوشه اسپم یا Bulk ایمیل شما ارسال شده باشد.
  • در صورتی که به هر دلیلی موفق به دانلود فایل مورد نظر نشدید با ما تماس بگیرید.