بررسی تطبیقی روش و قواعد تفسیری علامه بلاغی و بنت الشاطی

عنوان مقاله: بررسی تطبیقی روش و قواعد تفسیری علامه بلاغی و بنت الشاطی

.
نویسندگان: فاطمه احمدی نژاد ؛ سید عبدالرسول حسینی زاده

.

سال انتشار: ۱۳۹۵      سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

امروزه شاهد تفاسیر فراوان و متعددّ قرآن کریم هستیم که هر یک حاکی از روش، مبانی، قواعد و پیش‌فرض های مفسر آن است. از این میان، شیخ محمدجواد بلاغی، متکلم و مفسر شیعی، صاحب تفسیر آلاء الرحمن و عایشه بنت الشاطی، محقق و مفسر اهل تسنن، صاحب التفسیر البیانی از مفسران معاصری هستند که بر اساس روش و قواعد ویژه ای به تفسیر بخشی از قرآن کریم پرداخته اند. در این نوشتار با روشی تحلیلی و توصیفی، مقایسه ای تطبیقی میان روش و برخی قواعد تفسیری این دو مفسر در تفاسیر نامبرده انجام گرفته است.

از مهمترین دست آورد‌های این پژوهش می‌توان به این نکته اشاره کرد که این دو اندیشمند در پایبندی به روش تفسیری قرآن به قرآن، اشتراک نظر دارند؛ لیکن در استفاده از روایات، تبیین مفردات قرآنی، استفاده از جریان‌های تاریخی و نوع رویکرد به تفسیر علمی تفاوت‌هایی در روش تفسیری آنها مشاهده می شود. همچنین با وجود تفاوت‌هایی در قواعد تفسیری قرائت، توجه به ترتیب نزول سور و تفسیر موضوعی، در اصالت و معیار قرآن در علوم ادبی، اعتبار عموم لفظ و بهره گیری از سیاق آیات، به هم نزدیک و یا اشتراک نظر دارند.

کلیدواژه ها: قرآن؛ تفسیر تطبیقی؛ روش شناسی تفسیر؛ قواعد تفسیری؛ آلاء الرحمن؛ التفسیرالبیانی؛ علامه بلاغی؛ بنت الشاطی

.

عنوان مقاله [English]

A comparative study of Methods and rules of interpretation of the Allamah Balaqi and those of Bint Al-Shati

.

Abstract

Nowadays, we observe many and different commentaries of the Holy Quran, each indicating its author’s method, principles, rules and presumptions. Among them, Sheikh Muhammad Jawad Balaghi, Shia theologian- commentator and the author of Ala’ Al-Rahman (Blessings of the All-Merciful) Commentary and Ayesha Bint Al-Shati, Sunny researcher- commentator and the author of Al-Tafsir Al-Bayani (Demonstrative Commentary) are contemporary commentators who have interpreted some chapters of the Holy Quran according to particular method and rules. Using an analytical-descriptive method, the present paper compares some of their rules and method of interpretation.

One of the most important research findings indicates their common commitment to the interpretation of the Holy Quran by itself. There are, however, some differences in their method of interpretation in terms of using traditions, explaining Quranic words and expressions, using historical trends and their approach to scientific commentary.

Despite their differences in the interpretive rules of recitation, attention to the order of descent of chapters and thematic interpretation, they have common or similar views about the authenticity and criterion of the Quran in literary sciences, the validity of generality of word and using the context of Quranic verses.

کلیدواژه ها [English]

the Holy Quran, comparative commentary, methodology of commentary, rules of interpretation, Ala’ Al-Rahman, Al-Tafsir Al-Bayani, Allamah Balaghi, Bint Al-Shati

مطالعه بیشتر