بررسی مقابله‌ ای تحلیل سیاق سوره نبا در تفسیر المیزان و یافته‌ های زبان‌ شناسی معاصر

نویسندگان: الخاص ویسی, فاطمه دریس

.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

اعجاز متن قرآن کریم در جهان امروز بر همگان آشکار است. از همین رهگذر، بررسی تفاسیر مختلف در قالب نظریه‌های نوین زبان‌شناختی، می‌تواند به اثبات اعجاز قرآن یاری رساند. بررسی پدیده‌های زبانی در تفاسیر برای رسیدن به تحلیلی جامع و خلل‌ناپذیر، امری ضروری به شمار می‌رود. از دیرباز پرداختن به مقولۀ سیاق، از اساسی‌ترین و زیربنایی‌ترین اصول در علوم تفسیری به ویژه تفسیر قرآن بوده است.

پژوهش حاضر با به کارگیری چارچوبی تلفیقی از نظریه‌ های کنش گفتار سرل (۱۹۹۹) و انسجام متن هلیدی و حسن (۱۹۷۶)، با روشی توصیفی ـ تحلیلی، به اثبات جنبه‌ های زبان‌ شناختی متن در سوره نبأ پرداخته و سعی در کشف میزان انطباق این تحلیل زبان‌ شناختی با آنچه در تفسیر المیزان با در نظر گرفتن «سیاق کلام» مطرح شده، دارد. نتایج پژوهش حاکی از آن است که تفاسیر ارائه‌ شده در تفسیر المیزان با نتایج به دست‌ آمده از تحلیل متن در قالب چارچوب‌ های مذکور، نسبتاً همسوست و مطالعات زبان‌ شناختی در حوزه نام‌ برده در بالا می‌تواند علاوه بر تسهیل درک مفاهیم قرآنی، شبهات موجود در زمینۀ اعجاز کلامی قرآن را به چالش کشد.

کلمات کلیدی: سیاق ، نظریه کنش گفتار سرل، نظریه انسجام متن هلیدی و حسن