بررسی و تحلیل آراء مفسران پیرامون آیه «ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْ‏ءٍ»

.

نویسنده: حمزه حاجی

.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

آیه «ما فَرَّطْنا فِی الْکِتابِ مِنْ شَیْ‏ءٍ» یکی از آیات مورد اختلاف در میان مفسران و متکلمان است که یکی از عوامل آن، اختلاف در معناشناسی واژه «الکتاب» است. مفسران این واژه را به معانی مختلفی تفسیر نموده‌اند. در این بین، در اکثر تفاسیر، «الکتاب» به قرآن و لوح محفوظ تفسیر شده است به گونه‌ای که تعدادی از مفسران در تعبیر از رای اکثریت، به خطا رفته‌اند؛ عده‌ای بر این باورند که اکثر مفسران مراد از «الکتاب» را قرآن دانسته‌اند و برخی دیگر، معتقدند که بیشتر مفسران منظور از «الکتاب» را لوح محفوظ می‌دانند.

با توجه به تاثیر هر یک از این دیدگاه‌ها بر فهم و تفسیر آیه فوق، مقاله حاضر، تفاسیر متعددی با گرایش‌ های مختلف تفسیری را مورد بررسی قرار داده و ضمن تبیین معانی مختلف «الکتاب»، آراء متعدد مفسران در این زمینه را بررسی و تجزیه و تحلیل نموده و در نهایت، به ارائه دیدگاه برگزیده در باره تفسیر آیه ۳۸ انعام بر اساس نظر اکثر مفسران و قرائن و شواهد عقلی و نقلی پرداخته است.

واژگان کلیدی: آیه ۳۸ سوره انعام, کتاب, لوح محفوظ, دیدگاه‌ های تفسیری