عنوان مقاله: بررسی و تحلیل روایات بداء در امامت اسماعیل بن صادق (ع)

.

نویسنده: رسول محمد جعفری

سال انتشار: ۱۳۹۷       سطح مقاله: علمی پژوهشی

کلیدواژه ها: بداء ؛ امامت ؛ اسماعیل ؛ روایات ؛ نقد حدیث

چکیده:

در مصـادر شـیعه ، روایاتـی دربـاره وقـوع بداء نسـبت به اسـماعیل ، فرزنـد بزرگ امـام صـادق (ع ) وجود دارد؛ گروهی این احادیث را دسـتاویزی برای فرقه سـازی و گروهـی، آن ها را دسـتمایه تشـکیک در اصل امامت شـیعه قـرار دادند، گروهی نیـز بـرای انـکار عقیده بـداء بـه آن ها اسـتناد جسـتند، لذا ایـن پژوهـش با روش توصیفـی- تحلیلـی در پـی پاسـخ بـه این سـوال برآمـد که تحلیـل روایـات بداء در امامـت اسـماعیل بـن صـادق (ع ) چگونـه اسـت ؟

جهـت پاسـخ به پرسـش ، روایـات مربـوط که در مجمـوع هفت روایـت بودند جمـع آوری گردیـده و در دو دسـته روایـات مصـرح و غیـر مصـرح قـرار داده شـدند؛ مضمـون روایات دسـته اول ، آشـکارا بـه وقـوع بـداء در امامـت اسـماعیل دلالـت داشـتند که گذشـته از ضعـف سـند، محتـوای آن هـا با ادلـه متعدد، نقـد گردید و سـاختگی بـودن آن ها بـه اثبـات رسـید. مضمون روایات دسـته دوم ، تصریحـی بر وقوع بـداء در امامت نداشـتند. ایـن روایـات نیز اگرچـه دارای ضعف سـند بودنـد ولـی در صورتی که مـراد از آن هـا بـداء در تصـور مردم نسـبت بـه امامت اسـماعیل یا بـداء در قتلش باشـد، بـرای پذیـرش آن ها محـذوری وجـود ندارد.