عنوان مقاله: بیعت از دیدگاه امام علی (ع) در آموزه‌ های نهج البلاغه
.

نویسنده: احمد ربانی‌ خواه

سال انتشار: ۱۳۹۶    سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

کلیدواژه‌ها: بیعت؛ ملاک‌ های بیعت؛ حق حاکمیت؛ حکومت علوی

.

چکیده

بیعت در ادبیات آیینی اسلام، بیانگر کارکرد مشارکت‌جویانه مردم در حکومت و به مفهوم حق حاکمیت مردم بر سرنوشت خویش است که در متن حاکمیت الهی پذیرفته شده است. منظور از حق حاکمیت آن است که مردم حق دارند خود سرنوشت خویش را به‌دست گیرند. بیعت در نگاه و عمل امام علی تناسب بی‌مانندی با جمهوریت و حاکمیت اراده ملت دارد؛ در نگاه امام علی  بیعت وسیله تحقق حکومت و نشان مقبولیت آن است.

در این نوشتار ضمن تعریف واژگانی و اصطلاحی بیعت و تبیین تاریخی این رخداد بزرگ در غدیرخم و پس از دوران خلافت سه خلیفه نخست، با ارائه نگاهی جامع از مقوله بیعت در گفتار، نوشتار و رفتار امام علی با تکیه بر نهج البلاغه و دیگر نگاشته‌های حدیثی، ضرورت و اهمیت این رویکرد در شکل‌گیری حکومت عدل علوی بررسی و ملاک‌ های بیعت صحیح از دیدگاه آن حضرت بیان شده است. همچنین گوشه‌ای از تصویرآفرینی هنری ایشان در توصیف رخداد بیعت نمایانده شده است.