تاریخ‌ گذاری سوره حج درنگی در مکی یا مدنی بودن سوره و نقش آن در تفسیر

تاریخ‌ گذاری سوره حج درنگی در مکی یا مدنی بودن سوره و نقش آن در تفسیر

نویسندگان:

ابراهیم اقبال ؛ عبدالهادی فقهی زاده

سال انتشار: ۱۳۹۴

سطح مقاله: علمی پژوهشی

کلیدواژه‌ها: تاریخ‌ گذاری ؛ سوره حج ؛ ترتیب نزول ؛ اسباب نزول ؛ ضوابط و خصایص

.

چکیده

سوره حج در زمره سوره‌هایی قرار دارد که محققان درباره زمان نزول و مکی یا مدنی بودن آن اختلاف دارند. پیدایش این اختلاف، متأثر از مطالب سوره و روایات ترتیب نزول است. با این همه، بیشتر روایات ترتیب نزول به نزول سوره حج در مدینه دلالت دارند. در این میان، قول مشهور مفسران، مکی بودن و قول جمهور آنان، آمیخته‌ای از مکی و مدنی بودن را نشان می‌دهد؛ چنان‌که بیشتر روایات سبب نزول ، بر مدنی بودن تأکید می‌کنند و ضوابط و خصایص سوره‌ های مکی و مدنی نیز بیشتر مدنی بودن این سوره را نشان می‌دهند. به هر حال در مقاله حاضر، با جمع روایات و سخنان گوناگون و تحلیل و نقد آنها، مدنی بودن سوره حج را مدلل کرده و به تاریخ‌ گذاری صحیح آن دست یافته‌ایم؛ امری که با روشن ساختن تاریخ و فضای نزول سوره ، به تفسیر و شناخت درست و دقیق مضامین آن و برگزیدن و اعتبار دادن به روایات و اقوال راویان و عالمان و مفسران در مباحث مختلف و مرتبط با سوره، همانند مکی یا مدنی بودن، ترتیب نزول، فضایل، اسباب نزول ، آیات احکام و… و کنار گذاشتن نقل‌ها و نظرهای ناصواب و اظهار نظر درست، کمک خواهد کرد.
.

عنوان مقاله [English]

Dating Sūrat al-Ḥaj A Deliberation on this Sūra as whether to be Makkī or Madanī and its Role in Interpretation

.

نویسندگان [English]

Ebrahim Eqbal؛ Abd al-Hadi Feqhizadeh

مطالعه بیشتر