عنوان مقاله: تحلیل آرایه‌ های بدیع در خطبه غراء از منظر سبک‌ شناسی آماری

.
نویسندگان: هومن ناظمیان؛ علی پیرانی شال؛ اکبر رمضانی

.

سال انتشار: ۱۳۹۶    سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

کلیدواژه‌ها: سبک‌ شناسی آماری ؛ خطبه‌ غراء ؛ آرایه‌ های لفظی ؛ آرایه‌ های معنوی

.

چکیده

سبک‌ شناسی آماری، پژوهشگر را در تشخیص و تمییز سبک ­های مختلف یاری می­کند. شیوه پژوهش در سبک‌ شناسی آماری بر اساس معیار کمّی است که محقق باید مولفه‌ های این بخش را بر اساس داده‌های آماری تحلیل و تجزیه نماید. در این مقاله با رویکرد توصیفی و تحلیلی و آماری، خطبه غراء مورد تحلیل و پژوهش سبک‌ شناسی قرار می‌گیرد. بررسی انجام یافته نشانگر آن است که از میان آرایه‌ های لفظی، سجع متوازی و موازنه به شکل مساوی بیشترین کاربرد را در خطبه مورد پژوهش دارند.

سجع و موازنه با توجه به موسیقی‌ ای که ایجاد می‌کنند، ذهن خواننده را برای پذیرش معنا آماده می‌سازند، از بین آرایه‌ های معنوی نیز تضاد بیشترین کاربرد را داشته است. دلیل کاربرد تضاد توجه نمودن به دلالت التزام و تداعی معانی و فهم بهتر متون در ذهن خواننده است. به نظر می‌رسد مهمترین هدف امام علی(ع) از کاربرد آرایه‌ های مذکور، جلب توجه و اهتمام مخاطب برای درک بهتر متن باشد. استفاده زیاد و متناوب حضرت از آرایه‌ های متنوع بدیعی، این خطبه را به نزد اهل ادب و فن در جایگاه ادبی ویژه‌ای قرار داده است.

نهج البلاغه