عنوان مقاله: تحلیل انتقادی دلالت اصطلاح «الخلفاء الراشدون» در روایات فریقین

.
نویسنده: محسن رفعت

سال انتشار: ۱۳۹۶        سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

کلیدواژه‌ها: خلفای راشد ؛ خلفای اربعه ؛ اجتهادات ؛ امامان معصوم ؛ عرباض بن ساریه.

چکیده

با بررسی در پیشینه اصطلاح «الخلفاء الراشدون» در منابع اهل­ سنت و شیعه این مطلب دریافت می ­گردد که این اصطلاح، در منابع سنی از وجهه بیشتری برخوردار است، به عبارتی نمود آن در میان دانشیان و عالمان اهل ­سنت بیشتر است، زیرا اکثر ایشان آن را بنابر مصالح فرقه­ ای خویش به نفع خود گرفته و بسیاری از مبانی اعتقادی خویش را بر اساس آن استوار ساخته، سامان داده ­اند. این اصطلاح به معنی امروزین آن، چنانکه مد نظر دانشمندان شیعی و سنی است [یعنی خلفای اربعه ابوبکر، عمر، عثمان و امیر مومنان علی(ع)] در آن­ زمان بدین شکل و معنا رواج نداشته است.

منشأ این اصطلاح در روایتی از پیامبر رخ نموده که تنها راوی آن عرباض­ بن ­ساریه است و در دیگر طبقات به جهت محتوای مصلحتی و فرقه ­ای تعداد روات آن افزون یافته که تقریبا اکثر آنها اهل شام ـ­ معروف به مبغضین امام علی و اهل­ بیت هستند.

این پژوهش به دنبال آن است که با بررسی نقدی نسبت به اسناد و طرق متعدد که از اهل­ سنت و شیعه وارد شده، مصادیق صحیح آن را بنابر منابع فریقین بیابد و نظر مشهور در این­باره را به چالش بکشاند و بیان کند کاربست این اصطلاح در منابع اهل­سنت که برخی نظریات اصولی یا فقهی خود را بر پایه آن سامان داده­ اند، از اساس بر پایه خطا صورت پذیرفته که براساس حدیثی موضوع بنا گردیده است.

عنوان مقاله [English]

Critical Research on the‏ ‏Significance of the Expression‏ ‎‎“Al-Khulafā ul-Rāshidūn” in Shia and Sunni ‎Traditions

چکیده [English]

Examining the history of the expression “Al-Khulafā ul-Rāshidūn” in Sunni ‎and Shi’i sources, this research discovered that expressionth is more ‎prevalent in Sunni resources. In other words it is more used among Sunni ‎scholars, because most of them have used it for their sectarian interests and ‎have built many of their beliefs on it.

Today’s meaning of the word intended ‎by Shia and Sunni scholars ,the four caliphs ; Abu Bakr, Omar, Uthman and ‎Amir al-Mu’minīn Ali‏ ‏was not common at the time of caliphate. The origin ‎of this term goes back to a narration from the Prophet that its only narrator ‎is Erabz ibn Sariah and in other periods due to the sectarian and expedient ‎content, its number has increased‏ ‏while almost most of them are from ‎among as the enemies of Imam Ali and Ahlul-Bayt.

‎‏ ‏This paper through ‎critical review seeks the correct examples of the term according to the Sunni ‎and Shia sources and challenge the well-known idea in this regard. ‎Moreover, it expresses the use of this term in Sunni sources upon which ‎some of their principled or jurisprudential views are based is rooted in a ‎fake jadith.

کلیدواژه‌ها [English]

Rashid Caliphs, Four Caliphs, Conclude, Imams, Erabz ibn Sariah