عنوان مقاله: تحلیل درصد بهره‌ مندی تفاسیر قرآن از روایات اهل‌ بیت (ع)

.

نویسندگان: امیرحسین بانکی پور فرد ؛ نرگس خوشبخت 

.

سال انتشار: ۱۳۹۶    سطح مقاله: علمی پژوهشی

.
چکیده

تولید علم به جای توزیع علم، در گرو تعیین مرزهای دانش در موضوع مورد پژوهش است. در زمینۀ روایات تفسیری نیز ابتدا باید وضعیت تفاسیر از لحاظ میزان اقناع مخاطب و فراوانی روایات استقصاء شده، بررسی شود. پژوهش حاضر پس از مقایسۀ تفاسیر، با روش تطبیقی ـ تاریخی به توصیف و تحلیل نتایج به دست آمده می‎‌پردازد. جامعه آماری این پژوهش شامل ۹۴ تفسیر از تفاسیر موجود در نرم‌ افزار جامع‌ التفاسیر و تفسیر‌های مهم دیگری چون البیان، الجواهر، تسنیم و تفسیر اهل‌ بیت (ع) است. گزینش این منابع، بر اساس میزان فراوانی روایات و اقتباس سایر منابع از آن‌ها صورت گرفته است.

این بررسی به صورت موردی و حول ۱۷۵ آیه از سور‌ه‌ های نساء، مائده و آل‌ عمران انجام شده است. براساس این بررسی‌ها، دو آسیب مهم روایات‌ تفسیری عبارتند از استقصاء ناقص و نیز پراکندگی روایات‌‌ تفسیری در منابع‌ روایی به‌طوری‌که در بازۀ مورد مطالعه، تعداد ۵۲۹ روایت جدید از منابع روایی (بیش از ۶۰ درصد کل روایات جدید قرن۱۵)، توسط پژوهشگر از منابع‌ روایی یافت شد. همچنین حدود ۴۵ درصد از روایات موجود در ذیل آیات، در ۱۱ تفسیر برتر (شیعی و سنی) این تحقیق موجود است.

کلیدواژه‌ها: اهل‌ بیت (ع)؛ تفاسیر روایی؛ تفسیر؛ روایات تفسیری؛ قرآن