تحلیل زیبایی شناسی آیات قرآن کریم برپایه عنصر انسجام و پیوستگی بررسی نمونه‌ای سوره‌های جزء سی‌ام

.

چکیده

از جمله عواملی که در آفرینش زیبایی‌های قرآن کریم و کشف ظرافت‌ها و لایه‌های پنهان آن نقش برجسته‌ای دارد، مسئله انسجام و پیوستگی آن است. هالیدی و حسن نخستین بار نظریه انسجام و پیوستگی متن را مطرح کردند. از دید آنان انسجام، یکی از ویژگی‌های روساختی متن است که با عناصر دستوری، واژگانی و پیوندی ایجاد می‌شود؛ اما پیوستگی، ویژگی‌ای ژرف‌ساختی است و باتوجه به موقعیت‌های بیرون از متن همانند شرایط اجتماعی، فرهنگی و دانش پیش‌زمینه درک می‌شود. در این پژوهش کوشش شده است تا با روش توصیفی‌تحلیلی کارکرد هنری و زیباشناختی انسجام و پیوستگی در برخی آیات سوره‌های جزء سی‌ام قرآن با تکیه بر نظریه هالیدی و حسن بررسی شود؛ آیاتی که بیشتر به مسئله قیامت و معاد پرداخته‌اند.

نتایج پژوهش نشان می‌دهند عنصر انسجام و مؤلفه‌های آن به‌دلیل حضور در برونۀ متن، نقش برجسته‌تری در آشکارکردن زیبایی‌ها و اسرار آیات منتخب داشته است. همچنین از بین عناصر انسجامی بررسی‌شده در آیات، ارجاع پسینی و حذف و تکرار لفظی با بزرگ جلوه‌دادن و درک‌نشدن واقعۀ قیامت، تکرار ساختار ترکیبی با حرکت‌بخشی به تصاویر قیامت و ایجاد فضای ترس و وحشت، تضاد و تقابل و تناسب با ترسیم فضاهای هماهنگ با بهشت و دوزخ نقش عمده‌ای در تبیین مفاهیم مرتبط با قیامت داشته است.

واژگان کلیدی: زیبایی‌شناسی؛ انسجام و پیوستگی؛ قرآن کریم؛ جزء سی‌ام؛ آیات قیامت

.

مشخصات مقاله تحلیل زیبایی شناسی آیات قرآن کریم برپایه عنصر انسجام و پیوستگی:

موضوع مقاله: زیبایی شناسی آیات قرآن با رویکرد انسجام و پیوستگی

مجلات علوم قرآن و حدیث ؛ رده مقاله: مقالات علمی پژوهشی علوم قرآن و حدیث

.

نویسندگان مقاله تحلیل زیبایی شناسی آیات قرآن کریم برپایه عنصر انسجام و پیوستگی :

قاسم مختاری؛ دانشیار گروه زبان و ادبیات عربی- دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی دانشگاه اراک

مهرانگیز خدابخش نژاد؛ دانشجوی دکترای زبان و ادبیات عربی دانشکده ادبیات و زبانهای خارجی

مهمترین مباحث مطرح شده در مقاله پیرامون تبیین مضامین قرآنی در تفسیر تسنیم:

تبیین کارکرد هنری و زیباشناختی عنصر انسجام در آیاتی از سوره‌های جزء سی‌ام

• انسجام دستوری
• عوامل انسجام واژگانی
• باهم‌آیی
• عناصر انسجام پیوندی

زیبایی‌ها و دستاوردهای پیوستگی معنایی در سوره‌های منتخب جزء سی

.

مقاله مشابه با موضوع انسجام و پیوستگی آیات قرآن :

عوامل انسجام در سوره زلزال (سوره زلزله) (بر اساس نظریه هالیدی و حسن)

کارایی نظریه هالیدی در ترسیم انسجام متنی سوره‌ های قرآن

مقایسه کاربست عوامل انسجام در سوره اعلی و ترجمه آن از صفارزاده

تحلیل انسجام و پیوستگی خطبه‌های امام علی (ع) با موضوع حکمیت بر اساس تحلیل محتوای کیفی

تحلیل عناصر نقشمند در انسجام‌ بخشی به ساختار آوایی متن قرآنی (بررسی موردی سوره‌ های قمر، رحمن و واقعه)

_________

 پایگاه معارف نت جامع‌ترین وبگاه دانلود مقالات علوم قرآن و حدیث ؛ دانلود مقالات علوم قرآنی ؛ دانلود مقالات الهیات و معارف اسلامی

دانلود مقاله: تحلیل زیبایی شناسی آیات قرآن کریم برپایه عنصر انسجام و پیوستگی