تحلیل ساختار روایی داستان حضرت سلیمان (ع) و ملکه سبا بر پایه الگوی روایی گریماس

تحلیل ساختار روایی داستان حضرت سلیمان

نویسندگان: حامد صدقی ؛ فاطمه گنج خانلو

چکیده

در الگوی روایی گریماس، به دنبال شناخت مراحل تولید تا دریافت معنا، ژرف ساخت روایت در قالب الگوی کنش و زنجیره‌ها و گزاره‌های متنوع مورد تجزیه و تحلیل قرار می‌گیرد. از آن‌جا که بررسی و شناخت سازوکارهای تولید معنا در روایت داستان‌های قرآنی امری ضروری به نظر می‌رسد؛ بر همین اساس، در این جستار با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی نظام روایی داستان حضرت سلیمان بر پایه‌ی الگوی روایی گریماس پرداخته‌ایم.

در پی پاسخ‌گویی به این سؤال که آیا الگوی گریماس در تحلیل داستان قابلیت انطباق با داستان حضرت سلیمان(ع) و ملکه‌ی سبأ را دارد؟ آیا الگوی کنش‌ و زنجیره‌ها و گزاره‌های روایی گریماس در تحلیل نمونه‌ای از قصص قرآنی کارایی دارد؟ این فرضیه مطرح است که نظریه گریماس در بررسی قصص قرآنی کارآمد بوده و الگوی کنش و زنجیره‌ها و گزاره‌های روایی نظریه گریماس با داستان‌ مذکور منطبق می‌باشد.

در این پژوهش در صدد آن نیستیم که ارزش قصص قرآنی را به سبب مطابقت با الگوی گریماس بدانیم بلکه در پی توصیف این نظام در سطح و عمق داستان حاضر هستیم تا از این رهگذر یکی دیگر از ابعاد ارزشمند قصص قرآنی تبیین و اثبات شود.

هدف این پژوهش بررسی میزان انطباق مطالعات روایی گریماس با داستان مذکور و تحلیل ساختار روایی داستان بر پایه این نظریه است. نتایج تحقیق بیان‌گر این است که نظام گفتمانی روایی گریماس با داستان قرآنی مذکور هم‌گرایی داشته و منطبق است.

واژگان کلیدی: ساختار روایی ؛ داستان حضرت سلیمان (ع) و ملکه سبا؛ الگوی روایی گریماس

سطح مقاله: علمی پژوهشی

عنوان مقاله [English]

An Analysis of the Narrative Structure of the Story of Prophet Sulaiman (AS) and Queen of Saba Based on Greimas’s Narrative Model

چکیده [English]

Greimas’s narrative model tries to identify the stages of production and reception of meaning, and in so doing the narrative deep structure is analyzed in the form of action and chains, and various propositions. Since investigating and identifying the mechanisms of meaning production in the narration of Qur’anic stories seems necessary, in the present descriptive-analytical study, we analyzed the narrative structure of the story of Prophet Sulaiman based on Greimas’s narrative model.

In an attempt to answer these questions that whether Greimas’s model conforms to the story of Sulaiman (AS) and the Queen of Saba or not, and if Greimas’s model of action and chains and narrative propositions is efficient in analyzing a case from the Qur’anic stories, the hypothesis was that Greimas’s theory is efficient in analyzing Qur’anic stories and his model of action and chains, and narrative propositions conform with the aforementioned story.

This study did not aim at evaluating Qur’anic stories’ values with respect to their conformity with Greimas’s model but sought to describe this system in this story’s surface and deep structures so that another valuable dimension of Qur’anic stories might be explicated and proved. The results showed that Greimas’s narrative discourse system conforms to the aforementioned Qur’anic story.

کلیدواژه‌ها [English]

Narrative structure, the story of Prophet Sulaiman (AS) and the Queen of Saba, Greimas’s narrative model

تحلیل ساختار روایی داستان حضرت سلیمان