عنوان مقاله: تحلیل کارکرد ساختآوایی سوره محمد در القای معنا
.
نویسندگان: منیر زیبائی ؛ سید حسین سیدی
.
سال انتشار: ۱۳۹۶ سطح مقاله: علمی پژوهشی.
.
چکیده
بدون شک یکی از عواملی که الهی و فرابشری بودن قرآن را اثبات نموده ساختار آوایی آن است که باعث جلوه گری قرآن در یک شکل ادبی کاملا منسجم و به هم پیوسته گشته و به شکلی اعجازگونه به فهم معانی عمیق آن کمک نموده است. مقاله حاضر درصدد است تا ساختار آوایی سوره محمد را به روش توصیفی ـ تحلیلی واکاوی نموده و به پرسشهای زیر پاسخ دهد:
۱- کدام عناصر آوایی در القای مضمون سوره محمد (ص) و پیامرسانی آیات آن نقش آفرینی میکنند؟
۲- چه تناسبی میان ساخت آوا و معانی در این سوره وجود دارد؟
۳- ارتباط میان مخارج و صفات حروف با مضمون آیات چگونه قابل تبیین است؟
یافته های پژوهش در سطح آوایی سوره محمد (ص) از یک نوع هماهنگی و توازن بین لفظ و معنا خبر میدهد؛ تصاویری که در قالب الفاظ ارائه شده با چیدمان، گزینش و تکرار آواهایی خاص و با به کارگیری عناصر تأثیرگذار بر ریتم کلام چنان آگاهانه مهندسی شده که خود حامل تمام یا بخشی از معنای آیات است. صنایع بدیعی نیز که ارتباط تنگاتنگی با ایقاع و موسیقی آیات دارد، جایگاه والایی را در انتقال مفاهیم این سوره به خود اختصاص داده است. در حقیقت تبیین دانش ساختآوایی و کاربرد انواع عناصر آوایی و ارتباط آن با معنا در سوره محمد گواه آن است که نشانه های آوایی در نظام معنایی قرآن در تصویرگری حال کافران و منافقان و تبیین کیفرشان نقش مهمی دارد.
کلیدواژه ها: ساخت آوا؛ سوره محمد؛ مضمون سوره
