ترجمه‌ های نهج‌ البلاغه مولفه‌ های معنایی واژگان

نویسندگان: رسول فتحی مظفری؛ سید مهدی مسبوق؛ مرتضی قائمی

سال انتشار: ۱۳۹۶

سطح مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

از جمله شیوه­ های جدید دستیابی به معانی واژگان که از زمان پیدایش آن در دانش معنی ­شناسی دیری نمی­گذرد، فرآیند تجزیه و تحلیل مولفه ­های معنایی واژگان است. در این روش، برای پی بردن به ماهیّت دقیق و همچنین تفاوت­های معنایی بین واژگان به نسبت هم­معنا، اجزا و آحاد تشکیل­دهندۀ معنای یک واژه مورد تجزیه و تحلیل قرار می­گیرد و با تبیین تفاوت­های موجود بین آحاد معنایی مختلف، علاوه بر دستیابی به معنای دقیق، ظرافت­ها و تفاوت­های معنایی بین واژگان مترادف نیز کشف خواهد شد. مطالعات کنونی ترجمه، درصدد آن است تا با کاربست نظریه ­های جدید معنی­ شناسی در حوزۀ ترجمه، راه­گشای مترجمان و ترجمه­ پژوهان برای تحقق تعادل ترجمه­ای باشد.

در این جستار کوشیده­ ایم تا ضمن معرفی این روش به عنوان رویکردی نوپا در حوزه معنی‌ شناسی، با روشی توصیفی- تحلیلی به نحوۀ بر ابریابی واژگان بر مبنای تحلیل مولفه­ ای اشاره نماییم. بدین منظور با انتخاب پنج ترجمه فارسی از خطبه­ های نهج ­البلاغه شامل ترجمه­ های آقایان جعفری، دشتی، شهیدی، فقیهی و فیض ­الاسلام به واکاوی عملکرد مترجمان در شیوۀ ترجمه شماری از واژگان نشان­دار نهج‌ البلاغه و شیوۀ انتقال مولفه ­های معنایی چنین واژگانی پرداخته ­ایم. بـرآیند این جسـتار حاکی از آن است که توجه ناکافی به آحاد تشکیل­ دهنده معنای یک واژه، علاوه بر این­که در انتقال سبک و ایدئولوژی نویسنده تاثیر سوئی برجای می­گذارد، زمینه­ ساز برابریابی غیردقیق واژگان نیز خواهد شد.

واژگان کلیدی: تحلیل مولفه‌ ای معنا؛ آحاد معنایی؛ ترجمه‌ های نهج‌ البلاغه

: [English]عنوان مقاله

Analysis of semantic components vocabulary and its application in translation of sermons of Nahj- al- balaghah

واژگان کلیدی  [English] :

Analysis of semantic components, individuals among meaning, translations of Nahj- al- balaghah

 ترجمه‌ های نهج‌ البلاغه مولفه‌ های معنایی واژگان