تساوی حقوق در بستر قانون اساسی 

نویسندگان: حسین گلی ؛ محمدمهدی اله وردیها ؛ علیرضا کاوند

سال انتشار: ۱۳۹۵

سطح مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

موضوع تساوی حقوق از جمله مسائلی است که همواره مورد توجه اندیشمندان و مصلحان تاریخ بشر، به ­ویژه امام علی(ع) بوده است؛ به­ طوری­ که در سخنان آن حضرت، زوایای این موضوع بسیار مهم، موج می‌ زند. از دیرباز، نگرش‌ های مختلف به تساوی حقوق، باعث تفاوت دیدگاه‌ ها نسبت به مسأله تساوی حقوق شده است؛ در قانون اساسی ایران، اصل ۳، ۱۹، ۲۰، ۳۴ و ۳۵ به مسأله تساوی حقوق پرداخته‌ شده و بر مبنای آموزه‌ های حقوقی و مدیریتی نهج­ البلاغه، می‌ توان مبانی دینی- حقوقی این اصول را بهتر درک کرد و دقیق­تر تحلیل نمود. نگاه امام علی (ع) دارای ویژگی‌ ها و خصوصیاتی است که آن را از سایر نظرات، متمایز و برجسته می‌ سازد.

این پژوهش با روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر سیره امام علی(ع) و سخنان ایشان به‌ ویژه در نهج‌ البلاغه بدین یافته‌ های مهم دست یافته است: ۱- از نظرگاه امام علی(ع)، حقوق نه ناشی از اراده اجتماع یا قدرت‌ ها و نه ناشی از سیر تاریخی است، بلکه برخاسته از تکوین عالم خلقت و سرشت هستی است و ریشه در وحی دارد؛ ۲- تساوی حقوق، به مفهوم داشتن امکانات یا موقعیت‌ های برابر نیست بلکه به معنای امکان بهره‌ برداری مساوی، طبق استعداد‌ها و توانمندی‌ های افراد یک جامعه است ۳- تساوی در کرامت انسانی و بهره‌ برداری از امکانات و همچنین اجرای قانون، امری معقول و منطقی است، ولی اعتقاد به تساوی محض در شغل‌ ها نامعقول و غیرطبیعی می‌ نماید.

واژگان کلیدی: نهج‌ البلاغه ؛ تساوی حقوق؛ قانون اساسی ؛ عدالت؛ اسلام

: [English]عنوان مقاله

Equality of rights in the context of the Iranian constitution and Nahjolbalagha

واژگان کلیدی  [English] :

Nahj al-Balagha, rights equality, constitutional law, justice, Islam

 تساوی حقوق در بستر قانون اساسی