تصویرپردازی صحنه‌ هاى بهشت

نویسندگان: زینه عرفت پور؛ معصومه نعمتی قزوینی

سال انتشار: ۱۳۹۶

سطح مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

تصویر، در بلاغت قدیم وجود ندارد بلکه اصطلاحی جدید است که در پرتو بلاغت جدید به وجود آمده ­است. در بلاغت قدیم، عناصر صور خیال مانند تشبیه، استعاره، مجاز و کنایه، ابزارهای آفرینش تصویر بوده­اند؛ حال آن‌که تصویرپردازی از نگاه بلاغت جدید افزون بر صور خیال، از طریق انسجام موجود در واژه ­ها، عبارات، موسیقی، حرکات، رنگ­ها، تقابل، گفتگو و… نیز صورت می­گیرد. سید قطب برای نخستین بار در کتاب «تصویرپردازی هنری در قرآن» شیوه بیانی برخی از آیات را بر اساس عناصر تصویرپردازی هنری مورد بررسی قرار داده ­است.

از آن‌جا که تصویرپردازی یکی از ویژگی‌های اساسی خطبه ­های نهج‌ البلاغه است، مقالۀ حاضر با هدف تطبیق یکی از نظریات بلاغت جدید در یکی از ارزشمندترین متون اسلامی و در قالب روش توصیفی- تحلیلی، عناصر تصویرپردازی هنری صحنه‌هاى بهشت را در خطبه‌های ۷، ۸، ۱۶ و ۱۷ و وصیت­های ۱ و ۲ در کتاب تمام نهج‌ البلاغه استخراج و تحلیل کرده است. یافته ­های پژوهش نشان می‌دهد که تخییل حسی، تجسیم، هماهنگی هنری، گفتگو، رنگ، حرکت، توصیف و موسیقی از عناصر پرکاربرد در صحنه‌های مورد مطالعه است.

واژگان کلیدی: بلاغت جدید؛ نظریه سید قطب؛ تصویرپردازی هنری؛ بهشت؛ تمام نهج‌ البلاغه

تصویرپردازی صحنه‌ هاى بهشت