تفسیر آیه کرامت و رفع تعارض‌ نمایی آن با اوصاف نکوهیده انسان

.

نویسندگان: صمد بهروز ؛  محمد‌علی رضایی اصفهانی

.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

قرآن کریم در آیه کرامت تمامی انسان‌ ها را دارای وصف کرامت ویژه دانسته است. این آیه در نگاه ظاهری با برخی از آیات دیگر قرآن مانند: ابراهیم / ۳۴، معارج / ۲۱ ـ ۱۹، علق / ۷ ـ ۶، احزاب / ۷۲، قیامت / ۵، عصر / ۲ ـ ۱ و اعراف / ۱۷۹ در تعارض است. دیدگاه‌ های مختلفی از سوی مفسران جهت رفع این تعارض مطرح شده است. در این دیدگاه‌ها ایمان، تربیت‌ یافتگی انسان، پاکی فطرت، به‌کارگیری درست غرایز، عدم قناعت به زمینه خلقت، تمایز قائل شدن بین کرامت آغازین و رذالت فرجامین و به فعلیت رساندن جنبه‌های مثبت وجود انسان، به عنوان ملاک کرامت مورد توجه قرار گرفته است.

این مقاله بر این نکته تاکید می‌ورزد که تکریم انسان به نوع آفرینش او باز می‌گردد که به انسان ظرفیت‌ ها، استعدادها و توانمندی‌ هایی خاصی عطا کرده است و تکریم انسان بر مبنای این ویژگی‌های منحصر به فرد آفرینش انسان در میان مخلوقات الهی است و نکوهش از انسان در برخی از آیات به جهت استفاده نادرست او از این نعمت‌ها است.

واژگان کلیدی: آیه ۷۰ سوره اسراء, آیه کرامت, کرامت انسان, اوصاف نکوهیده, تعارض‌ نمایی آیه کرامت