بررسی حد فقر و عوامل موثر بر آن از دیدگاه امام علی (ع)

حد فقر و عوامل موثر بر آن

نویسندگان: مونا امانی‌ پور؛ نصرت نیلساز؛ جواد ایروانی

چکیده

فقر از مهم‌ترین معضلات اجتماعی ـ اقتصادی است که پیامدهای ناهنجار و گسترده آن سبب شده است صاحب‌نظران حوزه‌های مختلف، برای ریشه‌کن کردن آن، سیاست‌های گوناگونی را پیشنهاد و اجرا کنند. نخستین گام این سیاست‌ها، شناسایی افراد فقیر است که بدون تعیین حدّ فقر میسر نیست. حد فقر نیز متأثر از رویکردهای متفاوت در سنجش فقر و شاخص‌های آن است. پژوهش حاضر به روش توصیف و تحلیل محتوا، به تبیین و بررسی تطبیقی دیدگاه امیرمؤمنان علی(ع) درباره حد فقر و عوامل موثر بر آن پرداخته است.

بر اساس یافته‌های پژوهش، حدّ فقر از دیدگاه امام علی(ع)، «کفاف» است که بر مبنای نیاز، در حیطه مصرف و در محدوده میانه‌روی و اعتدال، تحت تأثیر عوامل متعددی از جمله ویژگی‌های جسمی و روحی، جایگاه حقیقی و حقوقی و غیره، قرار دارد. بدین ترتیب بر خلاف خط فقر مطلق و نسبی مرسوم در ادبیات اقتصادی، یک میزان همگانی ندارد، بلکه مفهومی شخصی، سیّال و نسبی است.

واژگان کلیدی: حد فقر ؛ کفاف اقتصادی ؛ فقر مطلق ؛ فقر نسبی

سطح مقاله: علمی پژوهشی