خوانش ساختار بازنمودی قرآن براساس رویکرد نقش‌ گرا (مطالعه مورد پژوهانه : سوره طه)

خوانش ساختار بازنمودی قرآن براساس رویکرد نقش‌ گرا 

خوانش ساختار بازنمودی قرآن

نویسندگان: علی سلیمی ؛ سمیه نادری

چکیده

بر پایه الگوی نقش‌گرای هلیدی، رویدادها و افکار آدمی قابلیت باز نمایی در زبان را دارند که در سه سطح باز نمودی، بینا فردی و متنی بررسی می‌شوند. در این پژوهش سعی بر آن است تا بندهای آیات سوره‌ی طاها را از منظر اصول و مبانی نظریه‌ی سیستمی – نقشی مورد تجزیه و تحلیل قرار دهیم. برای این منظور، سوره مزبور، به روش توصیفی و تحلیلی مورد تأمل قرار گرفت. در بیش از هشتاد آیه سوره طاها، بخشهای مهمی از سر گذشت پر ماجرای حضرت موسی (ع) تشریح می‌گردد، تا برای پیامبر (ص) و مومنان که در آن ایام در مکه، سخت از سوی دشمنان در فشار بودند، دلداری و تسلیت خاطری باشد.

هدف نگارنده در این پژوهش، آزمودن نظریه‌ی مذکور و بررسی قابلیت اعمال آن در حیطه‌ی داده‌های قرآنی و تحلیل لایه‌های مختلف معنایی آن است و نتایج بررسی حاکی از آن است که سوره‌ی طاها در سطح بازنمودی به جز فرایند مادی از دیگر انواع فرایندها مانند ذهنی و کلامی بهره جسته و در این میان بیشترین بسامد از نوع فعل‌های مادی است که متناسب با حال و هوای سوره، صورت گرفته است.

واژگان کلیدی: قرآن کریم ـ زبان‏شناسی نقش‌ گرا ـ رویکرد سازگانی هلیدی ـ ساختار اندیشگانی ـ سوره طه

سطح مقاله: علمی پژوهشی

عنوان مقاله [English]:

A Reading of Qur’anic Ideational Structure based on Halliday’s Systemic Functional Approach: the Case of Surah Ta-Ha

چکیده [English]

Based on Halliday’s Functional Model of Language, events and human thoughts can be represented at three ideational, inter-personal and textual levels. The present study aimed at a descriptive-analytical analysis of paragraphs of the ayahs of Surah Ta-Ha from the perspective of the principles of systemic-functional grammar.

In more than eighty ayahs of Surah Ta-Ha, important parts of the story of Prophet Musa (AH) is explained in order to serve as sympathy and condolence for the Prophet Mohammad and the believers in Mecca, who were pressed by enemies at that time.

The author intends to examine the aforementioned theoretical model and its applicability in the field of Qur’anic data and the analysis of different layers of meaning. The results indicate that at ideational level Surah Ta-Ha has benefited from mental and verbal processes besides the material one. The most frequent processes relate to material verbs that are in agreement with the mood of this surah.

کلیدواژه‌ها [English]

the Holy Qur’an, functional linguistics, Halliday’s Systemic Functional approach, ideational structure, Surah Ta-Ha

مطالعه بیشتر