روابط اجتماعی و اخلاق

نویسندگان: حسین محققی؛ سعید صحابت انور

سال انتشار: ۱۳۹۶

سطح مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

این پژوهش با هدف شناسایی روابط اجتماعی و اخلاق از دیدگاه نهج ­‌البلاغه انجام شده که به روش اسنادی (کتابخانه­‌ای) و با بهره­‌گیری از نهج­‌ البلاغه بوده است. برای این کار از ابزار فیش­‌برداری به منظور گردآوری اطلاعات استفاده شد. یافته‌­ها حاکی از آن است که از دیدگاه امام علی(ع) در هر جامعه آدمیان در عین استقلال، هویت و روح جمعی دارند و اصالت هم با فرد است و هم با جمع. در چشم ­‌انداز علی(ع) انسان در هر شرایطی مسئول است و هیچ­گاه انسان را شرطی شرایط تلقی نمی­‌نماید. اهداف مهم تربیت اجتماعی مورد تأکید در نهج ­‌البلاغه ایجاد و پرورش روحیه اخوت و برادری و تفاهم و همدلی در بین افراد اجتماع و پرهیز از اختلاف و تفرقه است.

جامعه سالم از دیدگاه امام(ع) مبتنی بر تبیین کارکردی پویانگرانه و تفسیرگرایانه بوده و در این میان معیارهای مطلوبی برای برقراری روابط اجتماعی معرفی نموده است. یکی از این مسائل در خصوص اخلاق معاشرت با دیگران است که حضرت در مورد هدیه دادن، خوب همنشینی کردن، ارتباط و پیوند با خویشاوندان فراوان تأکید دارد. در خصوص توجه به همسایه و همچنین یتیم‌ ­نوازی آنان نیز تأکید فراوان دارد و در هیچ شرایطی آن وظیفه را فراموش نمی­‌کند. بنابراین با توجه به بیانات گهربار امام علی(ع) در خصوص اخلاق و اجتماع نتیجه­‌ گیری می­شود که باید در کنار توجه به ویژگی­‌های فردی هر انسان به شرایط اجتماعی او هم نگاه ژرف داشت و می‌­توان با سرلوحه قرار دادن پیام و رفتار آن امام همام، جامعه را به سمت سعادت و محبت هدایت کرد.

واژگان کلیدی: روابط اجتماعی ؛ اخلاق اجتماعی؛ نهج‌ البلاغه؛ علی(ع)؛ اخلاق

: [English]عنوان مقاله

Social relations and ethics in the viewpoint of Imam Ali in Nahj al-Balagha

واژگان کلیدی  [English] :

social relations, social ethics, Nahj-ol-Balagha, Ali, ethics

روابط اجتماعی و اخلاق