قیمت: | 0تومان |
تاریخ انتشار: | 17 مرداد 1398 |
دسته بندی: | مقالات علمی پژوهشی |
بررسی متن شناختی روایت النساء عی و عوره ؛ سطح مقاله: علمی پژوهشی؛ سال انتشار: ۱۳۹۷؛ تعداد صفحات: ۲۲؛ فرمت فایل: PDF؛ مرجع دانلود: معارف نت | علوم قرآن و حدیث ؛ برچسبها: متن شناختی | روایت النساء عی و عوره | عروت بودن زنان
عنوان مجله: علوم حدیث؛ مجلات علمی پژوهشی علوم قرآن و حدیث ؛ حوزه موضوعی مقاله: رشته علوم قرآن و حدیث ؛ نویسندگان: زهره رجبیان؛ موضوع مقاله: روایت النساء عی و عوره ؛ سال انتشار: ۱۳۹۷
شارحان حدیث بر اساس معانی لغوی «عی» و «عوره»، جاهلانه و نابخردانه سخن گفتن، عجز از بیان مراد، ناتوانی در اقامه دلیل و برهان و سخنان جدال آمیز بر زبان راندن و… را به زنان نسبت داده اند. به عقیده آنان توصیه مردان به سکوت در برابر زنان، یا وادار نمودن زنان به سکوت، به این دلیل است که زنان با سخنان جاهلانه و جدال آمیز خود، زمینه های آزار مردان و مفتضح ساختن خویش را فراهم نسازند. وهمچنین کاربرد واژه عورت را دلیل بر وجوب پوشش همه اندام زن و مطلوبیت خانه نشینی آنان دانسته اند.
از سوی دیگر، در اسلام، مسئولیت های مشابه فردی و اجتماعی مانند تعلیم و تعلم، نوع دوستی و رسیدگی به نیازمندان، امر به معروف و نهی از منکر، اصلاح ذات البین، انفاق و بسیاری از موارد دیگر، برای زنان و مردان در نظر گرفته شده است.
علاوه بر آن، برداشت های رایج از حدیث، براساس قرائت شارحان، با سیره رفتاری و کلامی معصومان و سفارش های مکرر و مؤکد آنان درباره زنان و تعاملات و پاسخ های بزرگوارانه و احترام آمیز آنان در برابر سؤالات کلامی و فقهی زنانی که به حضور آنان می رسیدند، همخوانی ندارد؛
به عنوان مثال، هیچگاه گزارشی نرسیده است که پیشوایان دینی زنی را به دلیل این که چرا محارم خود را برای سؤال از یک امر دینی ویا حاجتی دیگر نفرستاده و خود او شخصأ، از منزل خارج شده و با امام وارد گفت وگو شده، مورد عتاب قرار داده باشند. براین اساس، رسالت این تحقیق، واکاوی محتوای حدیث و بررسی قرائت های رایج و امکان ارائه برداشت های جدید از آن است.
روایت « النساء عی و عوره فاستروا العورت بالبیوت و استروا العی بالسکوت» در منابع حدیثی امامیه دارای سند صحیح است. واژه «عی» درلغت و کاربردهای روایی به معنای عجز و عجز در کلام آمده است. شارحان حدیث، عجز زنان در کلام را بر زبان راندن سخنان جاهلانه، جدال آمیز و یا آزار دهنده معنا کرده اند.
بررسی نقل های مختلف حدیث نشان می دهد که حدیث با انگیزه حمایت از زنان و با هدف برحذر داشتن مردان از پرخاشگری و گفتگوهای سرکوبگرانه با زنان صادر شده است. از این رو، می توان «عی» را کم زبانی معنا کرد؛ همچنان که این واژه در روایات متعددی در همین معنا به کار رفته است.
واژه عورت درلغت و کاربردهای روایی به مصادیق مختلفی از قبیل رخنه و شکافی که خوف نفوذ بیگانه از آن وجود دارد، عیب و نقص، سوأتین حدود و مرزهای سرزمین های اسلامی، اسرار پنهان، حریم خصوصی و امثال آن اطلاق شده است.
ویژگی مشترک این مصادیق، در حریم خصوصی قرار داشتن، آسیب پذیری و نیازمندی به حراست و مستور بودن است و ویژگی شرم آور بودن تنها مربوط به برخی از مصادیق آن است. بنابراین اطلاق عورت بر چیزی لزوما به معنای این نیست که آشکار شدن آن مایه شرم است؛
چه اینکه کثرت استعمال واژه عورت در معنای سوأتین و تبادر این معنا از آن، مربوط به عصر صدور حدیث نیست و لذا این که برخی چنین برداشت کرده اند که در این حدیث، زن به سوأتین تشیبه شده و آن را ناظر به حکم وجوب پوشش دانسته اند، صحیح نیست.
بنابراین، معنای حدیث این است که زنان به دلیل آن که از سویی مورد کنجکاوی و طمع قرار دارند و از سوی دیگر، آسیب پذیر بوده و توان ندارند که از خود دفاع کنند، خانه بهترین گزینه و مطمئن ترین مأوا برای تأمین امنیت و محفوظ ماندن آنان از آسیب های احتمالی است.
البته رعایت این حکم اخلاقی زمانی لازم است که در تزاحم با فعالیت های اجتماعی زن، مصلحت اقوایی برآن تقدم نیافته باشد.
نقد و بررسی دیدگاه عزیزه هبری در تفسیر ضرب زن در آیه ۳۴ سوره نساء
فعالیت اجتماعی زنان در آرای مفسرین فریقین / سحر یوسفی ؛ محمدهادی مفتح
بررسی تطبیقی تنبیه بدنی زن در تفاسیر فریقین با توجه به آیه ۳۴ سوره نساء
بررسی دیدگاه نابیا آبوت در مقاله «وضعیت زن در صدر اسلام » با تکیه بر آیات و روایات
رابطه استضعاف زنان و ورود آنان به بهشت؛ بررسی سندی و تحلیل متنی حدیثی در جوامع امامیه