ریشه های غالیانه ولایت عرفانی

ریشه های غالیانه ولایت عرفانی

نویسندگان: سعدی مویدی ، دکتر عباس همامی

چکیده

کنکاش در جهان بینی غلات شیعه، علی رغم ازبین رفتن اکثر آنها، از جهاتی می تواند مفید و کاربردی تلقی شود . شبیه آنچه در مقاله حاضر در بحث ولایت عرفانی صورت گرفته، چرا که در اینجا، بر خلاف تاریخچه مشهور ولایت یعنی انتساب به متصوفه و یا شخص حکیم ترمذی، با ارائه چار چوب و ریشه هایی از آن در غلات شیعه ، تا حدودی به حل ابهام برخی آموزه های متصوفه یا غلط انگاری مستشرقان در حوزه تصوف، پرداخته است.

بدین صورت که در تاویلات ذوقی و بی مبنای غلات، که ما ان را غلو یا گزافه گویی می نامیم ، شریعت دارای دو لایه ظاهر و باطن است و منشا، این دو گانگی ، خداییست که یک وجه فناناپذیری آسمانی و پنج وجه فناپذیری زمینی دارد. و این وارث خدای آسمانی بود که متولی باطن شریعت بود. و هر یک از این وجوه از طریق حلول به پیامبران صامت و ناطق منتقل می شد .

در نتیجه چه خدایان اسمانی یا اعظم وچه خدایان زمینی، فقط از جسمی به جسمی دیگر در می امدند یا دچار تقمص یا تناسخ می شدند. وارث خدای اسمانی یا اعظم بعدها در متصوفه ، به شکل معتدل تری تبدیل به اولیاء شد. و حتی در لغت، «ولی» بقاء بالله و رب تعریف گشت. این ولی در غلات چون از ظاهر شریعت که برای عوام بود گذشته بود و خود در واقع خدا بود هیچ تکلیف و حرام و بهشت و جهنم اخروی و حتی مرگ ظاهر ، برایش متصور نبود .

واژگان کلیدی: جهان بینی غلات ، ولایت عرفانی ، متصوفه ، غلو، تقمص ، اسم اعظم.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

مطالعه بیشتر