قیمت: | 0تومان |
تاریخ انتشار: | 21 مرداد 1398 |
دسته بندی: | مقالات علمی پژوهشی |
تحلیل قرآنی برجسته ترین بایستههای خواهانی از خداوند در زیارتنامه های امام رضا (ع) ؛ سطح مقاله: علمی پژوهشی؛ سال انتشار: ۱۳۹۷؛ تعداد صفحات: ۲۸؛ فرمت فایل: PDF؛ مرجع دانلود: معارف نت | پایگاه مقالات علوم قرآن و حدیث ؛ برچسبها: زیارتنامه های امام رضا | بایسته های خواهانی از خداوند | ادعیه امام رضا | زیارتنامه امام رضا | زیارتنامه های اهل بیت
عنوان مجله: فرهنگ رضوی؛ مجلات علمی پژوهشی علوم قرآن و حدیث ؛ حوزه موضوعی مقاله: رشته علوم قرآن و حدیث ؛ نویسندگان: مهیار خانی مقدم؛ محبوبه غلامی؛ معصومه غلامی؛ موضوع مقاله: زیارتنامه های امام رضا ؛ سال انتشار: ۱۳۹۷
انسان از آغاز، پناه بردن به قدرتی لایزال را برای آرامش و بقای خود ضروری میدیده است، زیرا از اولین احساسات و ادراکات آدمی، احساس نیاز و ناتوانی از درون و برون و تمایل به خواستن و طلب کردن برترین نیازمندی های مادی و معنوی است.
یکی از مسائل بسیار مهم در ارتباط انسان با خداوند این است که فرد بداند چه می خواهد و چگونه بخواهد. در دین مبین اسلام که رهاورد آموزههای وحیانی است، آموزه های ارزشمندی درباره زمان، مکان، محتوا و دعاکردن و خواهانی از خداوند ارائه شده است، در این میان، بخشی از روایات اهل بیت (علیهم السلام) در قالب در خواست هایی است که در زیارتنامههای مرقدهای مطهر معصومان (علیهم السلام) منتقل شده است.
دعاهای موجود در زیارتنامه های اهل بیت (علیهم السلام) علاوه بر ایجاد ارتباط عمیق زائر با خداوند، بایسته های خواهانی از خداوند را نیز به انسان ها آموزش میدهد با توجه به حدیث ثقلین (کلینی، ۱۴۰۷ق، ج ۲: ۴۱۵) و تأکید بر همراهی دو عنصر گرانبهای قرآن و عترت، پژوهش حاضر درصدد است به منظور ارائه الگویی از ارتباط باخدا و خواهانیهای نشأت گرفته از سخنان اهل بیت (علیهم السلام) و انعکاس آموزه های قرآنی در زیارتنامهها، بر اساس روش توصیفی- تحلیلی، برجستهترین بایستههای خواهانی و دعا از خداوند را در زیارتنامه های امام رضا (علیه السلام) تحلیل قرآنی کند.
تتبع نگارندگان بیانگر آن است که پیرامون بررسی زیارتنامه های امام رضا (علیه السلام) آثاری مانند مقاله «گونه شناسی زیارت و دینداری زائران، معناکاوی کنش زیارت زائران امام رضا (علیه السلام)» نوشته ابوتراب طالبی و الهه براق علی پور (۱۳۹۴)، مقاله تحلیل متن شناسی زیارت نامه حضرت امام رضا (علیه السلام) بر پایه نظریه کنش گفتار» نوشته مهدی رجب زاده و محمدرضا پهلوان نژاد و محمدرضا فخر روحانی (۱۳۸۹) و مقاله بررسی ارتباط زیارت امام رضا (علیه السلام) با احساس شادکامی و رضایت از زندگی» نوشته کبری حسینی، محمدجواد اصغری و محمدسعید عبدخدایی (۱۳۹۵) ارائه گردیده اما اثری با نگرش تحلیل قرآنی بایسته های درخواست از خداوند در زیارت نامه های امام رضا (علیه السلام) تاکنون ارائه نشده است.
برآیند کلی مباحث مطرح شده در این نوشتار را می توان در چند نکته بیان داشت:
۱- چنانچه زائر توجه دقیق به مفهوم زیارت نامه داشته باشد، در می یابد که صرف زائر بودن نمی تواند او را به کمال برساند، بلکه این امر می تواند مسیری را در برابر او قرار دهد تا راه و رسم بندگی را دریافت کند و آن را به کار ببندد. وی می فهمد اولین قدم در این راه، عمل به دستور الهی (نور/۳۱) در استغفار و رجوع به خداوند است تا از عبادت هر چیزی به غیر از خداوند چشم بپوشد و به رستگاری نایل شود.
۲- از دیگر خواهانی زائر امام (علیه السلام) گشایش رزق و روزی است. بر اساس آموزه های قرآنی (هود/۶) خداوند خود را متکفل روزی تمام موجودات بیان فرموده است. با توجه به جایگاه امام نزد خداوند، زیارت می تواند بر اساس وعده خداوند مبنی بر اختصاص روزی خاص برای بندگان مؤمن (حج/۵۰) موجب گشایش روزی زائر شود.
۴- از دیگر خواهانیهای زائر امام که مبتنی بر تأکید آموزه های قرآنی (آل عمران /۱۵۷) مبنی بر شهادت طلبی و فدا شدن در راه حق است، درخواست فدا شدن در راه امام است که از محبت ورزی به اهل بیت (علیهم السلام) نشأت می گیرد و دو خواهانی دیگر زائر بر مبنای آموزه های قرآنی، یعنی تقاضای حضور در میان اولیای الهی (توبه/۱۱۹) و قرار گرفتن در صف گواهان (آل عمران/ ۵۳) را برآورده می سازد.
۵- از دیگر خواهانیهای زائر امام (علیه السلام) آن است که مورد شفاعت امام قرار گیرد، اما بر اساس آموزه های قرآنی (بقره/۲۵۵) میداند که امام (علیه السلام) با این جایگاه وارسته شان نزد خداوند متعال نمی توانند بدون اذن پروردگار شفاعتی برای زائر درخواست نمایند. پس زائر با واسطه قرار دادن امام، درصدد است تا تحقق آموزه های قرآنی در «رهایی از غم و سختی» (احقاف/۱۳) و «محروم نشدن از عطایایی که خداوند به مسألت کنندگان از درگاهش وعده داده است» (یوسف/ ۸۷) را از خداوند متعال طلب نماید.
بازخوانشی از اقتباس های قرآنی در صحیفه سجادیه (مطالعه موردی دعای اول تا هفتم)
بازسازی کتاب الحج معاوﯾﺔ بن عمار و ارزیابی طرق روایت آن با تأکید بر احادیت زیارت
نقد و ارزیابی گزارش ابن طاووس از پوشش حضرت زهرا (ع) بر پایه دعای نور