بررسی سبک هنری قرآن کریم در به کار گیری انواع کنایه و عدول از لفظ قبیح به حسن

عنوان مقاله: بررسی سبک هنری قرآن کریم در به کار گیری انواع کنایه و عدول از لفظ قبیح به حسن

.

نویسنده: علی طاهری

سال انتشار: ۱۳۹۴؛  سطح مقاله: علمی پژوهشی

کلیدواژه‌ها: سبک هنری قرآن ؛ بلاغت ؛ کنایه ؛ تفسیر ؛ زبان

چکیده

کاربرد کنایه به عنوان یک محور بیانی سابقه ای طولانی در تاریخ زبان‌شناسی اقوام و ملل مختلف دارد . کنایه یکی از برجسته ترین ترفند های هنری در زبان و نشانگر قدرت تعبیر و تأثیر سخن و نفوذ و اثر بخشی کلام است. قرآن کریم نیز به دلایل بلاغی و رعایت عرف رایج گفتمانی مخاطبان خویش، مشحون از تعابیر کنایی است و درک معانی گسترده آن که فراتر از محدوده ظاهری الفاظ است، جز با دریافت ظرائف و نکات ادبی و بلاغی آن، به ویژه کنایه ، امکان پذیر نمی باشد، لذا مقاله حاضر ضمن بررسی اجمالی مفهوم کنایه نزد علمای بزرگ بلاغت و ارائه آماری تقریبی از کنایات قرآنی و انواع مختلف آن بر مبنای متون بلاغی و تفسیری ، نمونه هایی از هر نوع ذکر نموده و با بیان دلایل بلاغی کاربرد کنایه در قرآن کریم، به این نتیجه می رسد که استعمال لفظ نیکو و اعراض از کلام ناشایست، از مهم ترین اسباب این سبک هنری در قرآن است، و در نهایت نوع یا عنوان جدیدی از کنایه را در زبان عربی برای بررسی و تعیین دقیق کنایات قرآنی پیشنهاد می نماید.

.
عنوان مقاله [English]

Studying the Artistic Style of the Holy Qur’an in Application of Different Allusions and the Return from Dysphemism to Euphemism

.
چکیده [English]

The application of allusions as an expressive means has a long past in the history of peoples and nations’ linguistics. Metonym is considered to be one of the most outstanding artistic techniques in language, showing the power of interpretation and the effect of speech. Due to rhetorical reasons and observing the discoursal norms for its audience, the Holy Qur’an is teemed with allusive expressions, the understanding of whose extensive meanings, which is beyond the apparent wording, is possible only through perceiving intricacies and literary and rhetorical points, particularly allusions.

Thus, while briefly reviewing the concept of allusion among great rhetoricians and providing an approximate number of Qur’anic allusions and their different types based on rhetorical and exegetic texts, the present paper gives examples of each. In addition, stating the rhetorical reasons of applying allusions in the Holy Qur’an, this study concludes that using euphemism and avoiding dysphemism is one of the most important devices of this artistic style in the Qur’an. Finally, it proposes a new type/title of Arabic allusion for the meticulous analysis and determination of Qur’anic allusions.

کلیدواژه‌ها [English]

the Qur’an, Rhetoric, allusion, exegesis, language

مطالعه بیشتر