عنوان مقاله: شیوه مطلوب در نظریه‌ پردازی علمی قرآن با تاکید بر علوم انسانی

.
نویسنده: محمدحسین صاعد رازی

.

سال انتشار: ۱۳۹۶   سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

عرصه‌ های مختلفی برای نظریه‌ پردازی علمی قرآن متصور است، مانند ۱- خبر دادن از حقایقی علمی که بعداً توسط علم تجربی ثابت شده است، یا تاکنون به اثبات نرسیده و امکان اثبات آن در آینده وجود دارد. ۲- توسعه یا تضییق برخی از نظریه‌ های علمی. ۳- اصلاح و تکمیل دیدگاه‌ های علمی. حال پرسش این است که ازچه روش‌ها و شیوه‌ هایی برای نظریه‌ پردازی قرآن می‌توان استفاده کرد؟ در این راستا چند شیوه برای نظریه‌ پردازی‌ های قرآنی می‌توان برشمرد. کشف و استنباط، تأیید و تکمیل، داوری و تهذیب، تکیه بر پیش‌ فرض‌ های قرآنی برای تأسیس علوم انسانی دینی، فرضیه‌ انگاری تعالیم قرآن، تأثیر غیر مستقیم و عدم مداخله و تولید علوم انسانی با پشتوانه تعالیم بنیادی قرآن به‌مثابه مفروضات نظری از آن جمله است.

این مقاله به بررسی هر یک از شیوه‌های فوق در راستای نظریه‌ پردازی‌ های قرآنی پرداخته و شیوه برتر را معرفی می‌کند. در حقیقت این مقاله به این پرسش پاسخ خواهد داد که نظریه‌پردازی قرآن در عرصه علوم انسانی بر اساس کدام شیوه، امری مدلل و قابل قبول است؟

هدف از این تحقیق، ارائه الگویی مستدل و قابل قبول برای نظریه‌ پردازی قرآنی در عرصه علوم انسانی است و می‌تواند گاهی موجب توسعه یا تضییق حوزه‌ها و ابعاد علوم انسانی شود. روش بررسی هر شیوه متضمن کشف مبانی هر یک و نیز نقد مبانی ناصحیح است.

کلیدواژه‌ها: نظریه‌ پردازی قرآنی؛ علوم انسانی اسلامی؛ قرآن و علم

.

عنوان مقاله [English]

Desirable Procedure in Scientific Theorization of the Qur’an; with an Emphasis on Humanities

.
چکیده [English]

Different fields have been assumed for the scientific theorization of the Qur’an, such as: 1. Informing of the scientific facts that were later on proved by empirical science or have not been proved yet and are possible to be proved in the future. 2. Expansion or restriction of some scientific theories. 3. Improvement and completion of scientific perspectives.

Now, the question is: What methods and procedures can be used for theorization of the Qur’an? In this respect, several methods can be counted for the Qur’anic theorization. Among them are discovery and inference, confirmation and completion, judgment and purification, reliance of the Qur’anic preconditions for establishing religious humanities, hypothesizing the Qur’an’s teachings, indirect impact, non-interference, and production of humanities supported by fundamental teachings of the Qur’an as theoretical presumptions.

This article has studied each of the above procedures in line with the Qur’anic theorizations and introduced the superior procedure. Actually, the article would answer the question as to on what procedure the theorization of the Qur’an in the field of humanities is convincing and acceptable