عنوان مقاله: طبقه‌‌ بندی و تحلیل آراء فقیهان شیعه در حوزه اختلاف قرائات
.

نویسندگان: علی اکبر صافی اصفهانی ؛ محمدرضا ستوده نیا

.

سال انتشار: ۱۳۹۶    سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

کلیدواژه ها: اختلاف قرائات ؛ تواتر قرائات ؛ قرائات سبع ؛ قرائات عشر ؛ فقیهان شیعه ؛ آیات الاحکام

.

چکیده

در شماری از آیات‌ الاحکام قرآن، اختلاف در قرائت وجود دارد. ثمره اختلافی که در قرائت این آیات وجود دارد صرفاً به حوزه قرائت مرتبط نمی‌ شود؛ بلکه در علوم قرآن و فقه نیز اثرگذار است. از همین‌رو‌، آیات مذکور همواره در کانون توجه مفسران و فقیهان مسلمان بوده است. نفی قرائات سبع یا عشر متواتر توسط برخی از عالمان متأخر و معاصر شیعه و پافشاری آنان بر انحصار حجیت و اعتبار در قرائت حفص و یا حجیت قرائاتی که ثابت شود در زمان امامان شیعه (ع) رایج بوده است، دستمایه برخی شبهات و اتهامات شده است.

پژوهش حاضر با گونه‌شناسی مواجهه فقیهان متقدم امامیه با اختلاف قرائات آیات الاحکام و به‌ دست‌ آوردن شش رویکرد عمده این فقیهان، نشان می‌دهد که نظریه تواتر و حجیت قرائات سبع و عشر مشهور، نظریه اصلی فقیهان شیعه و مورد پذیرش بسیاری از آنان است. هر یک از این نظریات می‌تواند در توسعه یا تضییق برداشت‌های فقهی و تفسیری از آیات دارای اختلاف قرائت، اثرگذار باشد.