بررسی تطبیقی دیدگاه علامه طباطبایی و علامه فضل‌ الله درباره تفسیر آیه شق القمر

علامه فضل‌ الله آیه شق القمر

نویسندگان: منصور پهلوان ؛ اسلام ملکی معاف

.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

عموم مفسران از جمله علامه طباطبایی بر این باورند که آیۀ « اِقْتَربَتِ الساعَهُ وَ انْشَقَّ القَمَرُ [قمر:۱] هنگام قیامت نزدیک شد و ماه شکافت» ناظر به معجزۀ شق‌ القمر است که در زمان پیامبر خاتم(ص) تحقق یافته است. در مقابل، اندکی از مفسران از جمله سید محمدحسین فضل‌ الله (صاحب تفسیر مِن وَحیِ القرآن) بر این باورند که این آیه به شکافته شدن ماه در قیامت اشاره دارد و روایاتی که تحقق آن در زمان پیامبر(ص) را مطرح کرده‌اند قابل اتکا نیستند.

علامه طباطبایی در المیزان از نظریۀ مشهور دفاع کرده اما فضل الله آن را نقد کرده و دفاعیات صاحب المیزان را ناکافی دانسته است. در این نوشتار با استناد به شواهد قرآنی و تاریخی نشان داده شده است که نظریۀ مشهور با اشکال‌هایی مواجه است و نظریۀ فضل الله و شماری از عالمان مسلمان که انشقاق قمر را از رویدادهای هنگام قیامت می‌دانند قوی‌تر است.

واژگان کلیدی: اعجاز ؛ المیزان؛ شق‌ القمر ؛ علامه طباطبایی ؛ من وحی القرآن ؛ محمدحسین فضل الله