فایل word: راهبردهای دستیابی به بینش وحدت اسلامی در کلام رضوی | امام رضا

دانلود فایل WORD مقاله: راهبردهای دستیابی به بینش وحدت اسلامی در کلام رضوی؛ سطح مقاله: علمی پژوهشی؛ سال انتشار: ۱۳۹۷؛ نویسندگان: فاطمه معتمدلنگرودی؛ محمدرضا بارانی؛ موضوع: وحدت اسلامی در کلام امام رضا؛ تعداد صفحات: ۲۶؛ مرجع دانلود: معارف نت | پایگاه مقالات علوم قرآن و حدیث؛  موضوعی مقاله: علوم قرآن و حدیث ؛ پیشنهاد می‌کنیم این مقاله را از دست ندهید.

عنوان کامل مقاله: راهبردهای دستیابی به بینش وحدت اسلامی در کلام رضوی

مشخصات مقاله راهبردهای دستیابی به بینش وحدت اسلامی در کلام رضوی:

عنوان مجله: فرهنگ رضوی؛ مجلات علمی پژوهشی علوم قرآن و حدیث ؛ حوزه موضوعی مقاله: رشته علوم قرآن و حدیث ؛ نویسندگان: فاطمه معتمدلنگرودی؛ محمدرضا بارانی؛ سال انتشار: ۱۳۹۷

چکیده

بخشی از مقدمه:

وحدت و یکپارچگی میان تمام انسانها که امروزه با عنوان همگرایی و همزیستی مسالمت آمیز مطرح است، در میان فرق و مذاهب اسلامی گریزناپذیر است. بنابراین، باید به عنوان یک ضرورت دائمی به آن نگریست و در جهت تحقق هرچه بیشتر آن تلاش کرد.

در این میان، حضرات معصومان (علیهم السلام) به عنوان انسانهای کامل و جامع تمام خصال نیک در میان مردم هستند که اعمال و رفتارشان الگوی پیروان حقیقی و انسانهای خردمند و آگاه است. از این رو، دوران زندگانی امام رضا(علیه السلام) به لحاظ حضور ایشان در خراسان و شرکت در جلسات مناظره و گفتگو با بزرگان ادیان و مذاهب به لحاظ اجتماعی و فرهنگی شاخص است زیرا امام رضا(علیه السلام) با تبیین معیارهایی، راهبردهایی را برای نزدیکی و همگرایی افراد مسلمان بیان کرده اند که هر پیرو حقیقی باید به آنها جامه عمل بپوشاند. در واقع، پذیرش ولایتعهدی توسط امام رضا(علیه السلام) سبب شد تا در میان امامان (علیهم السلام) از جایگاه سیاسی و اجتماعی خاصی برخوردار شوند و الگوی رفتاری مردم باشند.

پذیرش ولایتعهدی از سوی امام و آمدن ایشان به خراسان، با وجود تمام انگیزه هایی که برای مأمون از این دعوت وجود داشته و همه عواملی که حضرت را به پذیرش وادار کرده است، یک نتیجه عملی و انکارناپذیر دارد: پدید آمدن زمینه همگرایی و همدلی امت اسلامی پس از سال ها درگیری و جنگ.

بی تردید، بحث وحدت اسلامی به معنای همزیستی مسالمت آمیز میان مذاهب با حفظ عقاید هر مذهب توأم با احترام به مذاهب دیگر بر اساس تکیه بر اشتراک‌ها، از همان صدر اسلام مطرح بوده است.

امام رضا(علیه السلام) هم در عصر خود با جریان های فکری متعددی چون شیعه، اهل سنت و روبه رو بوده و برای دستیابی به آرمان وحدت اسلامی سخنانی بیان کرده اند که در جای خود حایز اهمیت بوده است. از همین روست که در این پژوهش با نگاهی نو و تحلیلگر، در جستجوی راهبردهای وحدت اسلامی در کلام رضوی هستیم.

به دنبال این مقدمه، پرسش اصلی این پژوهش آن است که راهبردهای عملی دستیابی به وحدت اسلامی در کلام امام رضا (علیه السلام) چیست و چگونه می توان به آنها دست یافت؟

روش کار در پژوهش حاضر توصیفی- تحلیلی است. با توجه به روش پژوهش، جامعه پژوهش شامل کلیه روایات و منابع تاریخی مرتبط با موضوع بررسی است. اطلاعات مورد نیاز به روش کتابخانهای گردآوری شده است.

مطالعه حاضر درصدد پاسخ به این پرسش است که بر اساس سخنان امام هشتم (علیه السلام) چه راهبردهایی برای دستیابی به بینش وحدت اسلامی در نظر گرفته شده و در دنیای امروز چگونه می توان از این راهبردها بهره برد.

نتیجه گیری:

امام رضا(علیه السلام) به عنوان هشتمین امام شیعیان در زمان خلفای عباسی فرصت آن را یافت تا با استفاده از شرایط زمانی (عصر هارون، امین و مأمون) و مکانی خویش (مدینه و مرو خراسان) بینش و آرمان وحدت اسلامی را به نحوی شایسته و قابل تقدیر به منصه ظهور برساند.

از این رو، ایشان با تبیین اندیشه وحدت مذاهب اسلامی و ادیان الهی، بر آن است تا بر مبنای آموزه های اسلامی، امکان تعامل احترام آمیز در لایه ها و سطوح دینی جامعه را نمودی مصداقی و عینی ببخشد. بنابراین، نتایج حاصل از این پژوهش با توجه به متون اسلامی و تحلیل آنها، در چند نکته خلاصه می شود:

۱- با توجه به وضعیت سیاسی عصر امام رضا(علیه السلام) که مصادف با عصر هارون و امین بود، امام با آسودگی خاطر و فراغت بال بسیار توانست به صدور فتوا برای شیعیان و تعلیم علوم اسلامی به شاگردان خود روزگار را سپری کند.

لیکن، عصر مأمون خاص و ویژه بود زیرا امام با استفاده از موقعیت ولایتعهدی و اقامت در خراسان، البته با اجبار مأمون، در مناظره های ترتیب داده شده از سوی مأمون با اربابان ادیان و مذاهب اسلامی، توانست اصول و آموزه های ناب اسلامی در زمینه توحید، نبوت، معاد و … را به دیگران انتقال دهد و حقانیت آیین اسلام را آشکار سازد.

٢- کلام امام رضا(علیه السلام) به مانند شعاع نوری است که در همه جا ساطع شده و باعث هدایت است.

از این رو، ایشان در مواضع مختلف به ایراد سخنانی از خود و یا با استناد به آباء و اجداد بزرگوارش، سعی در ایجاد یکدلی و نزدیک کردن مردم داشت؛ هرچند از نظر افکار و آراء دینی متفاوت بودند.

٣- از راهبردهای اساسی امام رضا(علیه السلام) در تحقق یافتن وحدت اسلامی در میان فرقه ها و مذاهب اسلامی و در سطح کلان تر یعنی ادیان الهی، شامل مواردی چون بینش توحیدی، تأکید بر قرآن، تمسک به سیره نبوی، توجه به آرمان مهدویت گرایی، مداومت بر ذکر صلوات بر محمد(صلی الله علیه وله) و آل محمد(علیهم السلام) توجه دادن به اصول و مبانی وحدت در مناظره ها و اخوت ایمانی است.

۴- از کاربردی ترین نتایج این تحقیق که می توان در دنیای امروزی نیز با مدل سازی ارتباط اثربخش (اقناع مخاطب) از آن بهره برد، بحث گفتگوی ادیان و مذاهب اسلامی است. الگوگیری از شیوه امام رضا(علیه السلام) و بررسی مباحثات و مناظره های آن حضرت با صاحبان و سران ادیان الهی، موجب انسجام و یکرنگی و نزدیکی هرچه بیشتر در میان آنان می شود.

۵- امام رضا(علیه السلام) در اصل مهمی از راهبردهای تقریب ادیان و مذاهب توجه دادن به اصول و مبانی وحدت در مناظره ها را با بهره مندی از توجه به ادیان و کتابهای آسمانی آنها، استناد به سیره نبوی، استفاده از شیوه جدال احسن، اعتراف مأمون و هدایتگری آن حضرت به نحوی شایسته، از اصول مهم در تحقق وحدت اسلامی دانسته است. به ویژه آنکه اعتراف مأمون به عنوان خلیفه مسلمانان بر علم و درایت امام (علیه السلام)، بر وجاهت علمی و دینی امام رضا(علیه السلام) افزوده و سبب توجه مسلمانان به شخص امام به عنوان الگوی برتر شخصیتی می‌شود.

منابع و مآخذ

قرآن کریم

– علی بن موسی الرضا(ع) (منسوب). (۱۴۰۶ق). الفقه المنسوب إلى الإمام الرضا (ع). تحقیق: مؤسسه آل البیت (ع). مشهد: موسسه آل البیت (ع).

– ابن بابویه، محمدبن علی. (۱۴۰۶ق). ثواب الاعمال و عقاب الاعمال. قم: الشریف الرضی.

– ابن بابویه، محمدبن علی. ( ۱۳۷۸ق). عیون الاخبار الرضا (ع). تحقیق: مهدی لاجوردی. تهران: نشر جهان.

– ابن بابویه، محمدبن علی. (۱۳۷۶). الآمالی. تهران: نشر کتابچی.

– ابن بابویه، محمدبن علی. (۱۳۹۸ق). التوحید. تحقیق: هاشم حسینی، قم: جامعه مدرسین.

– ابن شهر آشوب مازندرانی، محمدبن علی. (۱۳۷۹ق). مناقب آل ابی طالب. قم: نشر علامه.

– ابن طاووس، علی بن موسی. (۱۴۱۱ق). جمال الاسبوع بکمال العمل المشروع. قم: الشریف الرضی.

– ابن طاووس، علی بن موسی. (۱۴۰۶ق). فلاح السائل و نجاح المسائل. قم: نشر بوستان کتاب.

– ابن عمرانی، محمدبن علی. (۱۴۲۱ق). الإنباء فی تاریخ الخلفاء. تحقیق: قاسم السامرائی. قاهره: دارالآفاق العربیه.

– بحرانی، سیدهاشم بن سلیمان. (۱۳۷۴). البرهان فی تفسیر القرآن. قم: نشر مؤسسه بعثه.

– براتی دشت بیاض، بهمن. (۱۳۸۶). «نقش امام رضا (علیه السلام) در وحدت ملی و انسجام اسلامی عصر عباسی». فصلنامه تخصصی تاریخ پژوهی، پاییز و زمستان ۱۳۸۶، ش ۳۲ و ۳۳صص: ۹۲ – ۷۳.

– برقی، احمد بن محمد بن خالد. (۱۳۷۱ق). المحاسن، تحقیق: جلال الدین محدث. قم: دار الکتب الإسلامیه.

– پاکتچی، احمد و دیگران. (۱۳۹۲). ابعاد شخصیت و زندگی حضرت امام رضا(ع). تهران: نشر دانشگاه امام صادق(ع) با همکاری بنیاد بین المللی فرهنگی هنری امام رضا(ع) و پژوهشگاه فرهنگ، هنر و ارتباطات

– حسکانی، عبیدالله (۱۴۱۱ق). شواهد التنزیل لقواعد التفضیل. تحقیق: محمدباقر محمودی. تهران: وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی. 

– حکیم، سید منذر و دیگران. (۱۳۸۴). پیشوایان هدایت (حضرت امام رضاع). تهران: نشر مجمع جهانی اهل بیت (ع).

– خادمی، فاطمه؛ صادقی، عشرت ؛ چابکی، ام البنین. (۱۳۹۵). «راهبردهای تقریب ادیان و مذاهب در سیره رضوی با تأکید بر مناظره ها و احتجاجات». فصلنامه علمی – پژوهشی فرهنگ رضوی. سال چهارم. شماره سیزده. صص: ۵۴-۳۱.

– درخشه، جلال و حسینی فائق، سید محمدمهدی. (۱۳۹۱). سیاست و حکومت در سیره امام رضا(ع). تهران: بنیاد بین المللی فرهنگی هنری امام رضا(ع).

– سیاوشی، کرم، سلیمانی فر، ندا . (۱۳۹۴). «راهکارهای تقریب مذاهب در سیره و گفتار امام رضا (علیه السلام)». فصلنامه علمی – ترویجی مطالعات تقریبی مذاهب اسلامی ( فروغ وحدت). سال دهم. ش ۳۹. صص: ۸۴-۷۳.

– راوندی، سعیدبن هبه الله. (۱۴۰۹ق). الخرائج و الجرائح. تحقیق: مؤسسه الامام المهدی. قم: نشر مؤسسه الامام المهدی. – شبراوی، جمال الدین. (بی تا). الاتحاف بحب الاشراف. قم: دار الذخائر.

– شیخوند، زهرا. (۱۳۹۱). «نقش امام رضا (علیه السلام) در وحدت اجتماعی و تقریب مذاهب اسلامی». اعتقادات در آئینه فرهنگ رضوی ( مجموعه مقالات منتخب استانها ). تهران: نشر دبیرخانه دائمی جشنواره بین المللی امام رضا(ع). صص: ۱۴۲ – ۱۰۳.

– صابری، معصومه . (۱۳۹۱). «راهبردهای تقریب مذاهب در سیره امام رضا (علیه السلام)». اعتقادات در آئینه فرهنگ رضوی ( مجموعه مقالات منتخب استانها ). تهران: نشر دبیرخانه دائمی جشنواره بین المللی امام رضا (ع). صص: ۱۰۲ – ۷۹.

– صفار، محمد بن حسن (۱۴۰۴ق). بصائر الدرجات فی فضائل آل محمد (ص). تحقیق: محسن کوچه باغی. قم: نشر مکتبه آیت الله مرعشی.

– طباطبائی، سید محمد حسین. (۱۴۱۷ق). المیزان فی تفسیر القرآن. قم: نشر جامعه مدرسین حوزه علمیه.

– طبرسی، احمد بن علی. (۱۴۰۳ق). الاحتجاج على اهل اللجاج. تحقیق: محمدباقر خرسان. مشهد: نشر مرتضی.

– طوسی، محمدبن حسن.(۱۴۱۱ق). مصباح المتهجد و سلاح المتعبد. بیروت: مؤسسه فقه الشیعه.

– طوسی، محمدبن حسن. (۱۴۰۷ق). تهذیب الاحکام. تهران: دار الکتب الاسلامیه

– عسگری، مرتضی.(بی تا). نقش ائمه (ع) در احیای دین. اصفهان: نشر بنیاد بعثت.

– فیض کاشانی، محمدحسن بن شاه مرتضی. (۱۴۰۶ق). الوافی. اصفهان: نشر کتابخانه امام امیر المؤمنین (ع).

– کفعمی، ابراهیم بن علی. (۱۴۱۸ق). البلدالامین و الدرع الحصین. بیروت: مؤسسه الأعلمی للمطبوعات

– کفعمی، ابراهیم بن علی. (۱۴۰۵ق). مصباح. قم: الشریف الرضی

– کلینی، محمد بن یعقوب. (۱۴۰۷ق). اصول کافی. تهران: دار الکتب الإسلامیه

– کلینی، محمد بن یعقوب. (۱۳۸۱). بهشت کافی. ترجمه حمیدرضا آژیر. قم: نشر سرور.

– کوفی، فرات بن ابراهیم. (۱۴۱۰ق). تفسیر فرات کوفی. تهران: نشر وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

– مجلسی، محمدباقر. (۱۴۰۳ق). بحارالانوار، بیروت: دار الاحیاء التراث العربی.

– مسعودی، علی بن حسین (۱۴۲۶ق). اثبات الوصیه. قم: نشر انصاریان

– مفید، محمد بن محمد. (۱۴۱۳ق). الآ مالی، تحقیق: حسین استادولی و علی اکبر غفاری، قم: کنگره شیخ مفید.

– موحد ابطحی اصفهانی، سید محمد باقر (۱۳۹۲). صحیفه رضویه جامعه. مترجم: سید عرفان لاجوردی. مشهد: بنیاد بین المللی فرهنگی هنری امام رضا (ع).

– میرحسینی، یحیی و کریمی، محمود. (۱۳۹۲). «روش های رویارویی امام رضا (ع) با پیروان ادیان، فرق و مذاهب اسلامی». فصلنامه مطالعات فرهنگی – ارتباطات. سال ششم، ش۲۳. صص:۱۱۴-۹۵.

– نوری، حسین بن محمد. (۱۴۰۸ق). مستدرک الوسائل و مستنبط المسائل. قم: مؤسسه آل البیت (ع).

– واسعی، سید علیرضا. (۱۳۹۵). «تعامل با خانواده در سنت رضوی (رویکرد تبارشناسانه)». فصلنامه علمی – پژوهشی فرهنگ رضوی. سال چهارم. ش ۱۶.

فهرست مطالب مقاله:

چکیده

۱- مقدمه

۲- مروری بر وضعیت سیاسی عصر امام رضا(علیه السلام)

٣- راهبردهای وحدت اسلامی در سیره امام رضا(علیه السلام)

• بینش توحیدی
• تاکید بر قرآن
• تمسک به سیره نبوی
• توجه به آرمان مهدویت گرایی
• مداومت بر ذکر صلوات بر محمد(ص) و آل محمد(ع)
• توجه دادن به اصول و مبانی وحدت در مناظره های امام(علیه السلام)اخوت ایمانی

نتیجه گیری

منابع و مآخذ

مقالات مرتبط با موضوع وحدت اسلامی ؛ (برای دانلود روی عنوان مقالات کلیک نمایید):

راهبردهای تقریب ادیان و مذاهب در سیره رضوی با تاکید بر مناظرات و احتجاجات

نگرشی به وحدت و تقریب مذاهب در سیره و گفتار امام رضا (ع)

روش شناسی حل منازعات مذهبی در آموزه های رضوی

واژگان پرتکرار مقاله:

امام رضا؛ وحدت اسلامی؛ اتحاد اسلامی؛ امت اسلامی؛ امت واحده؛ تقریب مذاهب اسلامی؛ وحدت مسلمانان؛ عباسیان؛ راهبردهای وحدت اسلامی

عناوین مشابه:

• راهبردهای رسیدن به تقریب و وحدت اسلامی در سیره امام رضا

• راهکارهای دستیابی به وحدت اسلامی در سیره و فرهنگ رضوی

• زمینه‌های دستیابی به وحدت اسلامی در کلام امام رضا (ع)

• راهبردهای تحقق وحدت اسلامی از منظر قرآن و روایات

• عوامل تحقق وحدت اسلامی در سیره رضوی

• اصول وحدت اسلامی از منظر امام رضا

راهنمای خرید فایل: بلافاصله پس از پرداخت، لینک دانلود فایل نمایش داده خواهد شد. همچنین، فایل خریداری شده به ایمیل کاربر ارسال می شود.

مطالعه بیشتر