قاعده ترجمه لغات مشترک فارسی و عربی و بررسی آن در ترجمه‌ های معاصر قرآن کریم

عنوان مقاله: قاعده ترجمه لغات مشترک فارسی و عربی و بررسی آن در ترجمه‌ های معاصر قرآن کریم

.
نویسنده: کاظم مصباح

.

سال انتشار: ۱۳۹۶   سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

اهمیت ویژۀ ترجمه قرآن کریم، این حوزه را همچنان نیازمند پژوهش‌های جدی نشان می‌دهد. در این پژوهش با درک یکی از عرصه‌ های بسیار مهم ترجمه کلام الهی، برآنیم تا در مسیر ارتقای سطح روشمندی این حوزه، گامی کارساز برداریم. «ترجمه لغات مشترک فارسی و عربی» که ذیل مبحث «ساختار لغوی قرآن کریم» قرار دارد، همچون سایر مباحث ترجمه، علاوه بر توجه شایسته‌تر، نیازمند قاعده‌مندی است تا اهداف ترجمه را بیش از پیش، دست‌یاب کند.

با توجه به اینکه واژگان مشترک فارسی و عربی سه گونه‌اند (دسته‌ای برخوردار از وحدت معنایی، دسته دیگر دارای اختلاف معنایی و دسته سوم دربردارنده وجوه معنایی)، این نوشتار واژگان مشترکی را برخواهد رسید که دارای اختلاف معنایی هستند. «سیما، شاعر، طوفان، مثقال و مداد» نمونه واژگان مورد تحلیل است.

نگارنده پس از بررسی معنای لغوی و استعمال قرآنی واژگان، با استفاده از روش توصیفی ـ تحلیلی، به آسیب‌ شناسی ترجمه‌ های فارسی منتخب قرآن کریم در خصوص واژگان پنج‌ گانه پرداخته است. گزارش خطای ۴۰ تا ۵۰ درصدی ترجمه‌ های قرآن موجود، به جهت غفلت از قاعده فهم واژگان مشترک فارسی عربی، رهاورد نوشتار حاضر است.

کلیدواژه‌ها: قواعد ترجمه/ ساختار لغوی/ واژگان مشترک/ فارسی/ عربی/ ترجمه‌ های معاصر قرآن

عنوان مقاله [English]

The Rule for the Translation of Common Persian and Arabic Words and Examining them in Contemporary Translations of the Holy Qur’an

چکیده [English]

The importance of translating the Holy Qur’an is still making this task in need of serious scrutiny and research. In this paper, by taking into consideration one of the very important areas of translating the Divine Words, we intend to take a constructive step toward upgrading the methodological level of this area.

“Translation of common Persian and Arabic words” which is a subdivision of “the lexical structure of the Holy Qur’an”, like other discourses of translation, needs regulations as well as more competent attention so that the translation objectives would become more and more achievable.

Since the common Persian and Arabic words are divided into three types (the first enjoying semantic unity, the second having semantic difference, and the third containing semantic aspects), this paper studies those common words that are semantically different. Sīmā, shā‘ir, ṭūfān, mithqāl, midād are examples of the words being analyzed.

After examining the literal meaning and the Qur’anic application of the words, the writer has used a descriptive-analytical method to touch upon the pathology of selected Persian translations of the Holy Qur’an of the above five words. The finding of this paper is a 40 to 50 percent error reporting of the present translations of the Qur’an due to negligence of the rules for understanding common Persian and Arabic words.

مطالعه بیشتر