قبض و بسط عصمت انبیاء

قبض و بسط عصمت انبیاء

نویسندگان: دکتر عباس همامی ، سعید فقیه ایمانی

چکیده

با عنایت به ظاهر برخی آیات قرآن که عدم پیراستگی رسولان الهی از آن برداشت می شود، قبض و بسط عصمت انبیاء ، نگاهی جدید به معصومیت پیامبران الهی است، و هدف آن حراست از کیان عصمت و نفی تعلیل هایی است که منجر به گناهکار و یا خطاکار دانستن پیامبران می شود. در این نظریه، پیراسته بودن انبیا، ثابت و مسلم است و گزینه های رفتاری پیامبران با فرض منزه بودن ایشان تحلیل می شود. چنانچه شاخص های ساختاری عصمت، مانند وحی ، اراده و علم معصوم، پویا باشند و در نتیجه زمینه برای عصمت ورزی آنان به خوبی فراهم باشد، پیامبران در حالت بسط عصمت بسر خواهند برد، در غیر این صورت دارای حالت انقباض عصمت می باشند.

قبض بودن عصمت حالتی است که در آن محدودیت در استفاده از امکانات عصمت برای انبیا وجود دارد و به معنی گناهکار و خطاکار بودن ایشان نیست؛ این حالت می تواند به وسیله توبه و انابه، به بسط عصمت تبدیل شود. چنانچه پیامبری در حال قبض عصمت بود و در مدیریت حادثه ای، موضعی را اتخاذ و عملی را انجام داد، این عمل به دلیل اینکه در یک بستر معصومانه بوده است،”بهترین انتخاب”خواهد بود و” ترک بهترین انتخاب ” رخ نداده است و عتاب الهی در چنین رخدادهایی عموما قابل تاویل می باشد، و استغفار پیامبران بعد از این حوادث، در واقع طلب مدارج بالای عصمت و رسیدن به حالت انبساط عصمت می باشد.

واژگان کلیدی:  قبض، بسط، پیامبران، عصمت، معصومیت، گناه، خطا

سطح مقاله: علمی پژوهشی 

قبض و بسط عصمت انبیاء

مطالعه بیشتر