قرآن پیشگام در عرصه داستانک مطالعه موردی آیات ۵۸و ۵۹ سوره نحل

قرآن پیشگام در عرصه داستانک مطالعه موردی آیات ۵۸و ۵۹ سوره نحل

قرآن پیشگام در عرصه داستانک

نویسندگان: جلال مرامی ؛ مینا عربی

چکیده

امروزه ملاحظه می شود که به میراث فرهنگ و تمدن اسلامی لباس جدیدی پوشانده شده و با ارائه آن در نظام و قالب و چارچوبی امروزین به عنوان ابداعات عالم غربی و محصول تفکر دانشمندان و نظریه پردازان غربی معرفی می شود؛ اما بررسی ها بیانگر این حقیقت است که برخی از آنچه ابداع غربی خوانده می شود، میراث اسلامی ماست که در لباسی نو به ما بازگردانده می شود. یکی از این موارد داستان خیلی کوتاه یا همان داستانک است که محصول ادبیات غربی در دوره معاصر خوانده می شود.

بنابر نظر شایع، داستانک در پاسخ به شرایط سال های پایانی قرن بیستم پا به عرصه ادبیات غربی گذارد و جنبش فرمالیسم اولین نظریات را درباره داستان خیلی کوتاه ابراز داشت، و سپس نگارش داستانک به آثار ادبی دیگر کشورها راه یافت. این در حالی است که با مراجعه به قرآن نمونه هایی با ویژگی های گونه ادبی داستانک دیده می شود. این داستانک ها گاه برشی از زندگی یکی از پیامبران الهی و گاه پدیده ای اجتماعی را دستمایه خود قرار داده و از این رهگذر هدف تربیتی- ارشادی خود را دنبال می کند.

یکی از نمونه های داستانک قرآنی، آیه ۵۸ و ۵۹ سوره مبارکه نحل است، که پدیده شوم زنده به گور کردن دختران را در کمتر از دو سطر در قالب داستانک به تصویر و نقد کشیده است. وجود چنین نمونه های فاخری از داستانک در قرآن کریم ادعای غربی و ابتکاری بودن این گونه ادبی را کاملا به حاشیه می راند.

واژگان کلیدی: قرآن کریم؛ ادبیات داستانی ؛ داستانک ؛ سوره نحل ؛ میراث اسلامی

سطح مقاله: علمی پژوهشی

عنوان مقاله [English]

The Qur’an, Pioneer in Very Short Stories : the Case of Ayahs 58 and 59 of Surah An-Nahl

Abstract

Today it is observed that cultural and Islamic civilization heritage has been given a new form and represented, within the modern framework, as the innovations of the Western world and the result of Western scholars and theorists’ thought.

However, studies show that part of what is called the Western innovation is our own Islamic heritage clothed anew and returned to us. One such case is ‘very short story’ which is considered the product of the Western literature in the contemporary era.

According to the common belief, very short stories are a response to the conditions in the closing years of the twentieth century in the Western literature and Formalism made the first remarks about very short story. Then, writing very short stories crossed the borders of other nations’ literatures.

These are while we can see a number of examples with features of very short stories in the Holy Qur’an. Such stories are sometimes a part of prophets’ lives and sometimes they capitalize on a certain social phenomenon, thereby pursue educational and guiding aims.

One Qur’anic example of such stories is in Surah Nahl, ayahs 58 and 59, where the evil practice of burying girls alive is heavily criticized in a very short story in fewer than two lines. The existence of such fine examples of very short stories totally undermine the claim that such stories are innovative and have their roots in the Western literary tradition.

کلیدواژه‌ها [English]

Fiction, very short story, Surah An-Nahl, Islamic heritage

قرآن پیشگام در عرصه داستانک

مطالعه بیشتر