بررسی تطبیقی فرهنگ قناعت در قرآن کریم و بوستان و گلستان سعدی

بررسی تطبیقی فرهنگ قناعت در قرآن کریم و بوستان و گلستان سعدی
.

نویسندگان: زینب ترابی ؛ ابراهیم ابراهیمی

سال انتشار: ۱۳۹۴؛  سطح مقاله: علمی پژوهشی

کلیدواژه‌ها: قرآن کریم ؛ قناعت ؛ بوستان سعدی ؛ گلستان سعدی

چکیده

قرآن کریم، به عنوان والاترین جلوه‌گاه فرهنگ اسلامی ، حیات طیبه را ثمره‌ی قناعت معرفی می‌کند و حرکت در مسیر قناعت‌ پیشگی را راه رسیدن به عزت نفس می‌داند. اشتمال حجم عمده‌ای از احادیث دینی بر موضوع قناعت و درک عمیق سعدی به عنوان شاعر اخلاق‌ گرای ادب فارسی از این مهم، موجب شده که وی یک فصل از بوستان و یک باب از گلستان خود را به این موضوع اختصاص دهد.

تحلیل کارکرد قناعت در این دو شاهکار سعدی، که به شدت متأثر از قرآن کریم و سیره‌ی عملی بزرگان دین است، نشان می‌دهد که دامنه‌ی فراگیری تبعات ارزشمند قناعت، به طور مستقیم بر سلامت نفس و سعادت انسان اثرگذار است. پژوهش حاضر اهمیت قناعت در قرآن کریم و بوستان و گلستان سعدی را در قالب مطالعات میان‌ رشته‌ ای مورد بحث قرار داده است.

روش تحقیق، بنیادی- استنادی و مبتنی بر داده‌های دینی و تربیتی بوده و هدف نوشتار حاضر آن است که ضمنِ الهام گرفتن از کتاب وحی الهی در زمینه‌ی گسترش فرهنگ اسلامی، با تبیین برخی حکایت‌های عبرت‌آموز بوستان و گلستان، و تأکید بر ارزش‌ های اخلاقی قناعت‌ ورزی، تأثیر فرهنگ دینی بر دیدگاه سعدی را در زمینه‌ی اهمیت قناعت‌ پیشگی مورد بحث قرار دهد. یافته‌ های پژوهش نشان می‌دهد که سعدی در خلق این دو شاهکار به شدت متأثر از فرهنگ اسلامی بوده و با اثرپذیری مستقیم از آیات و روایات، به بزرگ‌داشت فضیلتِ قناعت در آثار خود پرداخته است.
.
عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of the Culture of Contentment in the Holy Qur’an and in Saadi’s Bustan and Gulistan

.
چکیده [English]

The Holy Qur’an, as the most supreme manifestation of Islamic culture, introduces the pure and immaculate life as the fruit of contentment and regards the movement towards the contentment as the path to self-esteem.

Comprising a large number of religious hadiths on contentment and the deep appreciation of Saadi, as a moralist poet of Persian literature of this matter, made him to dedicate one chapter of Bustan and one chapter of Gulistan to this topic. Analyzing the contentment function in these two masterpieces of Saadi indicate that the pervasiveness of the valuable results of contentment directly influences soul health and human salvation.

The present study interdisciplinarily discussed the importance of contentment in the Holy Qur’an and in Saadi’s Bustan and Gulistan and being inspired by the book of Divine Revelation in expanding Islamic culture, it aims at examining the effect of Islamic culture on Saadi, explicating some instructive tales from Bustan and Gulistan and highlighting the moral values of contentment.

The methodology of this research is fundamental-citation and it is based on religious and educational data. The findings show that Saadi, in creating his two masterpieces, was strongly influenced by Islamic culture and through direct influence form Qur’anic ayas and narrations, has extolled contentment as a virtue.

کلیدواژه‌ها [English]

the Holy Qur’an, contentment, Bustan, Gulistan, Saadi

مطالعه بیشتر