معرفت‌ الله در نهج‌ البلاغه

معرفت‌ الله در نهج‌ البلاغه

نویسندگان: مهدی عبداللهی ؛ معصومه حاجی مقصودی

سال انتشار: ۱۳۹۵

سطح مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

شناخت خداوند و اطلاع از اوصاف خداوند به اندازه توان بشری یکی از اموری است که در آموزه­های دینی سفارش شده است و خداوند نیز راه ­هایی را برای شناخت خود قرار داده است؛ بنابراین برای انسان قابلیت معرفت الهی وجود دارد و حتی از جایگاه بلندی هم در معرفت دینی برخوردار است. شناخت خداوند به دو گونه حصولی و حضوری قابل تصویر است. انسان می­تواند نسبت به ذات و صفات خداوند، شناخت حضوری داشته باشد؛ اما علم حصولی، انسان را به ذات خداوند رهنمون نمی­شود و از سویی شناخت محدود خدا، نیازمند ابزاری است و قلمرو هر یک از این ابزارها هم محدود است.

پژوهش حاضر درصدد است که با روش توصیفی-تحلیلی به بررسی مفهوم معرفت­ الله، جایگاه شناخت خداوند در معرفت دینی، اقسام معرفت­ الله، میزان توانایی ابزار شناخت حصولی اعمّ از حسّ، عقل محض، تجربه و نقل در معرفت­ الله، محدوده دسترسی انسان به شناخت خداوند، علت عدم معرفت انسان به کنه ذات خداوند، کمال شناخت خداوند و وظیفه انسان در برابر شناخت خدا و عظمت او از دیدگاه امام علی­(ع) در نهج‌ البلاغه بپردازد. نتایج پژوهش نشان می­دهد که خداشناسى فطرى به صورت تشکیکی برای انسان­ها وجود دارد. علم حصولی نیز به دلیل محدود بودن ابزار حس، عقل، تجربه و نقل محدود است و نمى‏توان با هستی محدود به کنه ذات و صفات نامحدود خدا رسید. کمال معرفت، تصدیق خداست. وظیفه انسان بعد از حصول معرفت، طاعت خدا، خشیت از کیفر، شفقت از خشم و بزرگ نشمردن خود در برابر عظمت حق است.

واژگان کلیدی: معرفت‌ الله ؛ علم حضوری؛ علم حصولی؛ حس؛ عقل؛ نقل

: [English]عنوان مقاله

Knowledge of Allah in Nahj al-Balagha

واژگان کلیدی  [English] :

knowledge of Allah, intuitive knowledge, acquired knowledge, sense, reason, Transmission

معرفت‌ الله در نهج‌ البلاغه

مطالعه بیشتر