معناشناسی توصیفی واژه عزم در قرآن کریم

معناشناسی توصیفی واژه عزم در قرآن کریم

.

نویسندگان: زهرا صرفی؛ فتحیه فتاحی زاده

.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

عزم از واژگان کلیدی قرآن کریم است. میزان اثرگذاری “عزم قرآنی” بر سرنوشت انسان، آن را به یک واژه اساسی تبدیل کرده است.پژوهش حاضر، واژه “عزم” را از نگاه معناشناسی ساخت‌ گرا و براساس روابط هم‌ نشینی و جانشینی بررسی می‌‌کند.با توجه به آیات “عزم”، دو واژه “امر” و “صبر” پربسامدترین هم‌ نشین “عزم” است. واژگان “توکل”، “طلاق”، “عقده‌ النکاح”، “شاورهم”، “عهدنا”و “نسیان” دیگر همنشین‌‌های عزم است که هر کدام فقط یک‌بار با این واژه هم‌ نشینی داشته‌اند. در میان همنشین‌ های عزم، صبر جایگاه ویژه‌ای دارد، تا آنجا که برخی این دو را مترادف دانسته‌اند. سیاق هم‌ نشینی عهد با عزم نیز بر جایگاه مقدماتی عهد الهی نسبت به”عزم قرآنی” دلالت دارد.

بررسی همنشین‌ های عزم نشان می‌‌دهد، در چارچوب قواعد هم‌نشینی و جانشینی واژه مناسبی برای جانشینی “عزم” وجود ندارد. با توجه به همنشین‌های واژه “عزم”، چهار مولفه معنایی برای آن مشخص شد. تعریف “عزمِ قرآنی”، بر اساس مولفه‌ های معنایی آن چنین است: در فرهنگ قرآن، “عزم”، اراده حکیمانه قاطع، بر بندگی خداوند متعال است. انسان مومن با کسب و حفظ چنین اراده‌ای بر عهد الهی استوار و از وسوسه نفس و شیطان در امان خواهد بود.

واژگان کلیدی: معناشناسی عزم؛ امر؛ صبر

 .

عنوان مقاله [English]

Descriptive Semantics of the Word “Azm” (determination) in the Holy Qurʼan

.
چکیده [English]

“Azm” (determination) is one of the key words of The Holy Qurʼan. The extent of its influence on the destiny of human beings has turned it into an essential word. This study analyses the meaning of the word “Azm” (determination) by studying it’s paradigmatically and syntagmatic relationships based on structuralistic semantics.

Considering the verses in which the word “Azm” has occurred, the words “Amr” (matter)” and “Ṣabr (patience)” are the two most frequent collocations of the afore mentioned word. Otherwise the words “Tawakkul” (reliance), “Ṭalaq” (divorce)”, “Aqdat-a-nnikāḥ” (the tie of marriage)”, “Shawir-hum” (consult them), “Ahdina” (our covenant)” and “Nisyān” (forgetting) are other collocations for the word with only one occurrence.

Among these words, the word “Ṣabr” is of great significance as to which some consider the two as synonymous. The collocation of the word “Ahd” with “Azm” indicates the priority status of the God’s covenant to determination. Studying the paradagmital relations of the word shows that there is not any suitable substitution for this word in the Qur’an.

According to this study, four semantic components can be drawn from the occurrence of the word “Azm” in the Qur’an i.e. the wise conclusive will to serve the exalted God. The believer obtaining such a will and maintaining it would keep his covenant with Allah and will be safeguarded from the worldly and satanic temptations.

کلیدواژه‌ها [English]

semantics of the word “Azm”, “Amr”, “Sabr”

مطالعه بیشتر