معناشناسی و ملاک شناسی جدال احسن قرآنی؛ دانلود مقالات علوم قرآن و حدیث
معناشناسی و ملاک شناسی جدال احسن قرآنی
.
چکیده
قرآن کریم تکیهگاه نخست مباحث تربیت و تبلیغ است که در کنار حکمت، برهان و موعظه حسنه، اتخاذ روش جدال به نیکوترین وجه را به پیامبر و مؤمنان دستور داده است. در این مقاله تلاش شده است مفهوم و معیارهای جدال احسن با استفاده از مقدمات قرآنی و روایی روشن شود. در قرآن، جدال در معانی متنوعی ازجمله خصومت در گفتار، گفتگوی جانبدارانه، دفاع سرسختانه از باطل و مناظره برای مجاب کردن خصم بهکار رفته است. در کاربرد قرآنی، جدال به معنای رویارویی و کشمکش گفتاری است که به دو روش احسن و غیراحسن انجام میشود و تنها نوع احسن آن، مجاز است و آیات به آن سفارش کردهاند.
ازطرفی، با جمعبندی آیات و رهیافتهای لغوی و تفسیری، جدال احسن قرآنی یا جدال به نیکوترین روش، نوعی از گفتگو میان مؤمنان و مخالفان است که بر انگیزه و هدف الهی، مقدمات صحیح و مقبول نزد دو طرف و روشهای پسندیده و رعایت اخلاق نیکو بهویژه آداب مناظره متکی باشد. هرچند در آیات قرآنی و تفاسیر، بر هر دو موضوع روش صحیح و اخلاقی و محتوای حقانی جدال تأکید شده است، درمجموع، ضابطه اصلی و مهمترین معیار جدال احسن مطلوب قرآن، اتخاذ شیوههای درست و برخورد نیکو و رعایت آداب مناظره هدفمند و منطقی است و بهرهگیری از محتوای حق و صحیح – در عین اهمیت – معیار بعدی و در درجه دوم است.
واژگان کلیدی: جدل؛ جدال احسن ؛ قرآن؛ مناظره؛ مراء
.
موضوع مقاله: معناشناسی و ملاک شناسی جدال احسن قرآنی
مجلات علوم قرآن و حدیث ؛ رده مقاله: مقالات علمی پژوهشی علوم قرآن و حدیث
.
نویسندگان مقاله معناشناسی و ملاک شناسی جدال احسن قرآنی :
مصطفی عباسی مقدم؛ استادیار گروه علوم قرآن و حدیث – دانشگاه کاشان
محمد فلاح مرقی؛ کارشناسی ارشد گروه علوم قرآن و حدیث – دانشگاه کاشان
.
مهمترین مباحث مطرح شده در مقاله:
معنای لغوی جدال احسن
معنای اصطلاحی جدل و جدال
وجوه جدال در قرآن کریم
جدال از نظر مفسران
جدال باطل در قرآن
مفهوم جدال احسن در آیات قرآن
تأکید قرآن بر روش جدال احسن
نمونههای جدال احسن در آیات قرآن
ویژگیهای جدال احسن از نظر مفسران
مختصات و ملاکهای جدال احسن قرآنی
ادله ملاک اصلی جدال احسن قرآنی
رابطه جدال احسن با دعوت قرآنی
.
مقالات مرتبط با موضوع جدال احسن :
راهبردهای تقریب ادیان و مذاهب در سیره رضوی با تاکید بر مناظرات و احتجاجات
آسیب شناسی و آسیب زدایی «مراء» از منظر قرآن و روایات
جلوه های بلاغی آیات گفتگو در سوره اعراف
__________
دسترسی و دانلود مقالات علوم قرآن و حدیث در پایگاه اینترنتیمعارف نت
عنوان مقاله: معناشناسی و ملاک شناسی جدال احسن قرآنی