مقایسه آراء تفسیری علامه معرفت و ابن عاشور ذیل آیه امامت

مقایسه آراء تفسیری علامه معرفت و ابن عاشور ذیل آیه امامت

نویسندگان:

سید رضا مودب ؛ کاظم رحمان ستایش ؛ نگین علیزاده 

سال انتشار: ۱۳۹۶؛ سطح مقاله: علمی پژوهشی

واژگان کلیدی: آیه ۱۲۴ سوره بقره ؛ امامت ؛ عصمت ؛ ظالمین ؛ آیت الله معرفت ؛ ابن عاشور

.

چکیده

تحقیق حاضر در مقایسه و تحلیل آراء تفسیری آیت الله معرفت و ابن عاشور، ذیل آیه امامت (بقره/۱۲۴)، است. «امام» در نظر معرفت، پیشوای معصوم و واجب الاطاعه در امور دینی و دنیوی و والاتر از رسول و نبی است؛ ولی در نظر ابن‌عاشور، رسول و مجاز به انجام ارتکاب گناهان صغیره است. به نظر می رسد، حضرت ابراهیم (ع) قبل از ابتلائاتش رسول بوده‌ است و مقام امامت ایشان، جدای از مقام رسالت اوست؛ زیرا «رسول» طبق روایات کسی است که ملائکه در بیداری بر وی نازل می شوند و با او سخن می گویند و لذا نزول ملائکه بر ابراهیم (ع) و بشارت به فرزنددار شدنش در بیداری نشانۀ رسالت او قبل از ابتلائاتش است؛ علاوه بر آن حمل واژه “«امام» بر معنای رسول، خلاف ظاهر آیه و بدون قرائن معتبر عقلی و نقلی است و تفسیر به رای به شمار می‌آید. اطلاق واژه «الظالمین» را نمی‌توان بدون قرینه معتبر به گناهان کبیره و شرک محدود نمود و گناهان صغیره را از آن خارج کرد؛ بر این اساس، مراد آیه، عصمت از هرگونه ظلم و گناه است. از نظر عقلی نیز اعتقاد به جواز انجام گناهان صغیره برای امام یا رسول موجب سلب اعتماد مردم از آنان و نقض غرض بعثت رسل است.

.
عنوان مقاله [English]

A Comparative Study of Ayatollah Ma’refat and Ibn ‘Ashour’s Exegetic Views about the Verse of Imamate

نویسندگان [English]

reza moadab1؛ kazem rahman setayesh2؛ negin alizadeh3

چکیده [English]

The present paper compares and analyzes Ayatollah Ma’refat and Ibn ‘Ashour’s exegetic views about the verse of Imamate (2:124). Ayatollah Ma’refat believes that “Imam” is an infallible guide who is superior to a prophet and messenger and must be obeyed in religious and worldly affairs.

Ibn ‘Ashour, however, believes that a messenger may commit minor sins. Prophet Ibrahim (peace be upon him) was seemingly a messenger before experiencing his trails, and his position as an Imam was different from that of a messenger, because hadiths define “messenger” as a person who communicated with descending angels when he was awake.

Thus angels descended and brought good news about having a baby to Prophet Ibrahim when he was awake, indicating that he was a messenger before the trails. Moreover, it is contrary to the outward meaning of the verse to predicate the term “Imam” upon the meaning of “messenger”, which lacks valid intellectual and transmitted frame of references and is a personal opinion.

The generalization and application of the term “tyrants” cannot be limited to capital sins and idolatry without any valid frame of references and minor sins cannot be excluded from it. Accordingly, the verse means infallibility upon any tyranny and sin. Intellectually speaking, the belief that Imam or messenger may commit minor sins leads to people’s distrust in them and violation of the aim of prophets’ mission.

کلیدواژه ها [English]

the verse 24 of the Surah Baqarah (The Cow), Imamate, infallibility, tyrants, Ayatollah Ma’refat, Ibn ‘Ashour

مطالعه بیشتر