رویکرد آسیب شناسی ملاخلیل قزوینی به روایات در شرح اصول کافی

ملاخلیل قزوینی شرح اصول کافی

نویسندگان: علی راد ؛ عاطفه محمدزاده

.

سطح مقاله: علمی پژوهشی

.

چکیده

احادیث معصومان در گذر تاریخ در معرض برخی از آسیب­ها بوده است. بررسی روش­مند حدیث با هدف کشف این آفات و ارائۀ راهکارهای علاج آن، یکی از مهم‌ترین دانش­های مطرح در علوم­ حدیث است. این مهم در ارزیابی شرح‌های منسوب به اخباریان و به ویژه شرح­های نوشته شده بر کتاب کافی اهمیت مضاعفی می‌یابد. ملاّخلیل قزوینی یکی از شارحان اصول­ کافی در عهد صفوی، در کتاب صافی، تعداد اندکی از احادیث را مبتلا به آسیب دانسته ­است.

هرچند تعداد آسیب­هایی که وی در ضمن شرح ­حدیث بیان­ کرده است در مقایسه با برخی دیگر از شرح­نویسان زیاد نیست، با این حال می­توان آن‌ها را در انواع آسیب‌های مادۀ پژوهش، روش پژوهش و پژوهشگر طبقه ­بندی کرد و شامل گونه ­هایی چون تقیه، سقط، تقطیع، اختصار، چندمعنایی و گسستگی سند دانست. این نوشتار بر آن است تا پس از بررسی رویکرد قزوینی در آسی ب­شناسی روایات اصول­کافی ، شیوۀ او را تحلیل کرده، در صورت نیاز به نقد آن بپردازد.

واژگان کلیدی: آسیب شناسی حدیث ؛ شرح حدیث؛ صافی در شرح کافی؛ ملاّخلیل قزوینی