فایل WORD: موسیقی عربی و قرائت قرآن کریم

قسمتی از متن مقدمه:

سخن را با این مطلب آغاز کنیم که قدر مسلم این است که تلاوت به شیوه امروزی در صدر اسلام و سال های پس از آن و تا دو قرن پیش وجود نداشته است بلکه این روش طی یک فرایند تکاملی، مراحل تکوین و تطور خود را پشت سر گذاشته و پس از سالیان متمادی بدین شیوه و شکل، به نسل های امروزی منتقل شده است.

یعنی تلاوت قرآن در مراحل مختلف سیر تکاملی خود، از عوامل گوناگون تاثیر گرفته است. همچنین ابعاد وسیعی از علوم را به خود اختصاص داده و نوابغ بی شماری را به خود دیده است.

پس از نزول آیات قرآن کریم و تلاوت آنها توسط پیامبر اکرم (ص) برای صحابه، جنبه های اعجاز آمیز دیگری نیز به غیر از فصاحت و بلاغت آیات، برای مسلمانان آشکار شد. در این میان قابلیت زیباسازی صوت در قرائت آیات، جلوه ویژه ای داشت که اصولا با رهنمودهای پیامبر و ترغیب ایشان نسبت به تحسین صوت هنگام قرائت قرآن به عنوان یک بعد از ابعاد اعجاز قرآن کریم بروز کرد.

پیامبر به برخی از حافظان کلام وحی که دارای صدای خوشی بودند فرمان داد برای جذب مردم به دین اسلام آیات قرآن را با صدای زیبا در بین مردم قرائت کنند. برخی از آنان را نیز جهت تبلیغ دین، به نقاط مختلف جزیره العرب فرستاد.

مورخان در خصوص جذابیت قرائت این اشخاص و از همه مهمتر جذابیت قرائت قرآن توسط ائمه معصومین سخن های بسیار گفته اند. در این میان از پیدایش افرادی در عصر پیامبر با عنوان قراء سخن به میان آمده است که قرائت قرآن و تدریس آن، از اشتغالات عمده زندگی ایشان بوده است.

همچنین گفته شده که پیدایش وجوه مختلف قرائت که پایه و مبنای موضوع قرائات قرآنی است در نیمه ابتدایی قرن اول هجری قمری اتفاق افتاده است …

قسمتی از متن نتیجه گیری:

علمای فن قرائت قرآن به مرور زمان متوجه شدند که آیات قرآن با توجه به دوری و نزدیکی معنایشان، دارای وزن و آهنگ خاصی هستند و از طرفی طبق فرمایش پیامبر گرامی اسلام که فرمودند: قرآن را به لحن عرب بخوانید، در دنیای موسیقی، موسیقی خاصی به نام موسیقی تلاوت وجود دارد که باید حتی آنرا یاد گرفت تا بتوان در تلاوت آهنگین هم لفظ قرآن و هم محتوای معنای آن را به شکل مطلوب به مستمعین منتقل کرد و چنانچه این مهم انجام نشود حق قرآن از نظر تلاوت ادا نخواهد شد.

این نغمات از موسیقی عربی منشعب شده اند. عقیده اکثر مورخان بر این است که منشا موسیقی عرب، آهنگ های ترانه های ایرانی بوده است. اکثر خوانندگان و نوازندگان مشهور عرب در قرون اول هجری، توسط خنیاگران و نوازندگان پارسی تبار تعلیم یافته یا اینکه خود اصالتا ایرانی بوده اند آنان از الحان و آهنگ هایی که قابلیت تطبیق و تلفیق با اشعار عربی را داشت، در سرود ها و آوازهای خود استفاده کردند و پس از مدتی موسیقی عرب با تکیه بر همین دانسته ها که رفته رفته رو به تکامل می رفت، شکل گرفت.

پرداختن به این موضوع که عرب‌ها تداخلات و تصرفات در این مقام ها داشته اند بحث های تاریخی و فرهنگی است که در این فرصت نمی گنجد و فقط به ذکر همین نکته مهم بسنده می‌کنیم که مطمئنا دخل و تصرفاتی در موسیقی ایرانی توسط عرب‌ها صورت پذیرفته است و با ظهور اسلام و پیشرفت آن در کشورهای دیگر، موسیقی عربی هم قوت گرفت و حتی از موسیقی‌های موجود پیشی گرفت و موسیقی خاصی منشعب شده از آن (موسیقی تلاوت) سرآمد تمام موسیقی‌ها گردید و به شکلی که امروزه ایرانی‌ها به دنبال یادگیری موسیقی تلاوت هستند تا بتوانند آن را در قرائت قرآن استفاده نموده …

تعدادی از منابع مقاله: