میزان توجه مترجمان به «عناصر معنایی واژگان» در ترجمه اسم‌ های جامد سوره بقره

عنوان مقاله: میزان توجه مترجمان به «عناصر معنایی واژگان» در ترجمه اسم‌ های جامد سوره بقره

.
نویسندگان: علی حاجی خانی ؛ کاووس روحی برندق ؛ عیسی متقی زاده ؛ مصطفی رستمی کیا 

.

سال انتشار: ۱۳۹۶   سطح مقاله: علمی پژوهشی

.
چکیده

یکی از مهم‌ترین مسائل مورد توجه در فرآیند ترجمه، دستیابی به تعادل و برابری در ترجمه است که از طریق مطالعه جنبه‌های مختلف زبان، به‌ویژه توجه به «عناصر معنایی واژگان» صورت می‌گیرد. این نوشتار رویکرد مذکور را در خصوص ترجمه‌ های مشهور معاصر قرآن کریم شامل: آیتی، ارفع، الهی قمشه‌ای، سراج، صفارزاده، فولادوند، کاویانپور، گرمارودی، مجتبوی، مشکینی و مکارم شیرازی، در محدوده اسم‌های چالش‌زای سوره بقره، با روش تحلیلی- تطبیقی، مورد بررسی و کنکاش قرار داده و عملکرد آنها را ارزیابی نموده و به بوته نقد کشیده است. منظور از عناصر معنایی واژگان، دستیابی به مولفه‌های معنایی می‌باشد که یک واژه متضمن آنهاست.

برآیند پژوهش نشان می‌دهد که مترجمان به مبحث «عناصر معنایی واژگان» توجه لازم را نداشته و تقریباً در تمام موارد تنها به معنای اولیه و اساسی اشاره نموده و از مؤلفه‌های معنایی نهفته در هر واژه صرف نظر کرده‌اند. نتایج تحقیق حاضر بیانگر این است که در این زمینه عملکرد مترجمان مذکور در قالب: ۱- بسیار عالی (هیچ‌کدام) ۲- عالی (هیچ‌کدام) ۳- بسیار خوب (مشکینی، کاویانپور و مجتبوی) ۴- خوب (آیتی، الهی قمشه‌ای، سراج، گرمارودی) ۵- نسبتاً خوب (فولادوند) ۶- متوسط (صفارزاده) ۷- ضعیف (مکارم شیرازی و ارفع) قابل تقسیم است، بنابراین هیچ‌کدام از مترجمان در دو دسته نخست جای نمی‌گیرند.

کلیدواژه‌ها: قرآن؛ سوره‌ بقره؛ ترجمه‌؛ عناصر معنایی واژگان

.

عنوان مقاله [English]

The Rate of the Translators’ Attention to “The Semantic Elements of Vocabulary” in Translating Inflexible Nouns of Sūrat al-Baqara

.

چکیده [English]

One of the most important issues of concern in the translation process is achieving equivalence in translation, which takes place through studying different aspects of language, especially attention to “the semantic elements of vocabulary”. This writing has examined and explored into the above approach concerning the renowned contemporary translations of the Holy Qur’an, including: Ayati, Arfa’, Elahi Qomshe’i, Saraj, Saffarzadeh, Fuladvand, Kavianpour, Garmarudi, Mujtabawi, Meshkini, and Makarem Shirazi within the challenging names of Sūrat al-Baqara with analytical-comparative method and has evaluated and critiqued their performance. What is meant by the semantic elements of vocabulary is to achieve semantic components which a word comprises.

The total outcome of the research indicates that the translators have not had the attention needed for the issue of “the semantic elements of vocabulary” and in almost all instances they have referred to the initial and basic meaning and dispensed with the semantic components hidden in each word. The outcomes of the present research suggest that the above-mentioned translators’ performances are rated as 1. Very excellent (none), 2. Excellent (none), 3. Very good (Meshkini, Kavianpour, Mujtabawi), 4. Good (Ayati, Elahi Qomshe’i, Saraj, Garmarudi), 5. Fairly good (Fuladvand), 6. Average (Saffarzadeh), 7. Weak (Makarem Shirazi and Arfa’); thus, none of the translated are placed in the first two categories.

مطالعه بیشتر