نشانه‌ شناسی لایه‌‌ ای رمزگان‌ ها در داستان قرآنی خلقت آدم (ع) با تاکید بر کشف الاسرار میبدی

نشانه‌ شناسی لایه‌‌ ای رمزگان‌ ها در داستان قرآنی خلقت آدم (ع) با تاکید بر کشف الاسرار میبدی

.

نویسنده: الهام سیدان

سال انتشار: ۱۳۹۴؛  سطح مقاله: علمی پژوهشی

کلیدواژه‌ها: بارت ؛ خلقت آدم (ع) ؛ کشف الاسرار ؛ میبدی ؛ رمزگان؛ نشانه‌ شناسی لایه‌ ای

چکیده

ماجرای خلقت آدم (ع) ، از جمله داستان‌ های قرآنی است که در متون تفسیری و به ویژه تفاسیر عرفانی، با ظرایف خاصی همراه می باشد. در این میان، کشف الاسرار میبدی با زبانی نمادین و تصویری، به تفسیر عرفانی این داستان می‌پردازد. روایت میبدی از این ماجرا، در نوبه ثالثه کشف‌ الاسرار ، لایه‌ های درونی و دلالت‌ های معنایی فراوانی دارد. نظر به تعدد سطوح رمزگانی در این داستان، این پژوهش به رمزگان‌ شناسی این متن نظر داشته است. در بررسی رمزگان‌ های یک متن، تقسیم‌بندی‌ها و نظریه‌های مختلفی مطرح است و این پژوهش بر اساس الگوی پنج‌گانه بارت انجام شده است. با توجه به ویژگی‌های این الگو، همچون روایت‌محور بودن، توجه به رمزگان‌های فرهنگی و ایدئولوژیکی که در متون تفسیری عرفانی جایگاه ویژه‌ای دارد ـ

پژوهش حاضر این الگو را اساس بررسی رمزگان‌ها قرار داد. محدوده این پژوهش نیز تفسیر آیات سی‌ام تا سی و هشتم سوره بقره در نوبه ثالثه کشف الاسرار بوده است. نتایج این بررسی، نشان می‌دهد در داستان خلقت آدم (ع) به روایت میبدی انواع رمزگان‌های هرمنوتیکی، کنشی، معنایی، نمادین و فرهنگی درخور تشخیص است. برخی از این رمزگان‌ها از نص صریح قرآن هم برداشت می‌شود و برخی، شاخ و برگی است که میبدی به این داستان می‌دهد. از بین انواع مذکور‌، رمزگان هرمنوتیکی و کنشی، بیش‌ترین نقش را در پیشبرد فرایند داستان ایفا می‌کنند، نشانه‌ شناسی لایه‌‌ ای .
.

عنوان مقاله [English]

A Semiotic Analysis of Layers of Codesin the Qur’anic Story of the Creation of Adam Emphasizing Maybodi’s Kashf al-Asrar

چکیده [English]

The story of the creation of Adam is one of the Qur’anic stories associated with certain subtleties in exegetic texts, especially mystical exegeses. Among them, Maybodi’s Kashf al-Asrar offers a mystical exegesis of this story in asymbolic and pictorial language.

His narration of this story in the third chapter of Kashf al-Asrar has many inner layers and implications. We studied these various code layers in the present article. There are different classifications and theories used to analyze the codes of a given text and this study was carried out based on Barthes’ Five Codes.

Considering the features of his codes such as being narrative-based, and attention to cultural and ideological codes, which have a special place in mystical exegeses, we selected his theory as the basis of our analysis, covering ayahs 30th to 38th of Surah Al-Baqarah in the third chapter of Kashf al-Asrar.

The results of this research show that in the story of the creation of Adam, as Maybodi narrated it, there are a variety of hermeneutic, proairetic, semantic, symbolic and cultural codes. Some of these codes can be inferred from the Qur’anic text and some are Maybodi’s additions. Among the aforementioned codes, hermeneutic and proairetic codes play the greatest role in developing the story process.

کلیدواژه‌ها [English]

Barthes, creation of Adam (UHBP), Kashf al-Asrar, codes, layered semiotics

مقالات مشابه:

عنوان : مقایسه تطبیقی دیدگاه حرالی اندلسی و علامه طباطبایی در تفسیر هبوط حضرت آدم (ع)

عنوان مقاله: نقد دیدگاه مفسران درباره ماهیت نافرمانی حضرت آدم (ع)

عنوان مقاله: بررسی تعارض تئوری‌ های علمی و آیات قرآن در آفرینش نخستین انسان

برای دسترسی به مقالات مشابه روی عنوان هر مقاله کلیک نمایید.

مطالعه بیشتر