نفس در قرآن از دیدگاه حکیم ترمذی | علوم قرآن و حدیث

نفس در قرآن از دیدگاه حکیم ترمذی ؛ سطح مقاله: علمی پژوهشی؛ سال انتشار: ۱۳۹۷؛ نویسندگان: محمد سوری؛ طاهره فیضی؛ موضوع: نفس در قرآن؛ تعداد صفحات: ۲۰؛ فرمت فایل: PDF؛ مرجع دانلود: معارف نت | پایگاه مقالات علوم قرآن و حدیث ؛ حوزه تخصصی مقاله: علوم قرآن و حدیث ؛ برچسبها: نفس در قرآن | حکیم ترمذی | محمد بن علی ترمذی

عنوان مقاله: نفس در قرآن از دیدگاه حکیم ترمذی

مشخصات مقاله نفس در قرآن از دیدگاه حکیم ترمذی:

عنوان مجله: دوفصلنامه کتاب قیم؛ نویسندگان: محمد سوری؛ طاهره فیضی؛ سال انتشار: ۱۳۹۷؛ مجلات علمی پژوهشی علوم قرآن و حدیث ؛ حوزه موضوعی مقاله: رشته علوم قرآن و حدیث ؛ سطح مقاله: علمی پژوهشی

چکیده

نتیجه گیری:

از نظریه حکیم ترمذی در رساله غور الامور درباره نفس و تقسیم آن به نفس باطن و نفس ظاهر و نیز رابطه آدم(ع) و ابلیس پیش از خلقت آدم و حوا که به تفصیل در این مقاله مطرح شد به دست می آید که اولا حکیم ترمذی برای نظریه خویش، علاوه بر آیات قرآن کریم و دریافتها و مکاشفات شخصی خود، به احادیثی استناد کرده است که در جوامع حدیثی اهل سنت نشانی از آنها وجود ندارد.

بخشی از نظریه حکیم ترمذی در پاره ای از روایات موجود در آثار حدیثی شیعه وجود دارد و این نکته را تداعی می کند که، با توجه به شباهت فوق العاده برخی از دیگر نظریات حکیم ترمذی با متن احادیث خاص شیعی در کتاب کافی، به احتمال قوی حکیم ترمذی به این احادیث شیعی دسترسی داشته است.

همچنین، نمی توان انکار کرد که این تفسیر خیال انگیز از رابطه آدم و ابلیس می تواند برخی پرسشها درباره مخالفت ابلیس با سجده بر آدم را پاسخ دهد یا اینکه دست کم تصویری روشنتر و ملموستر از ارتباط این دو از دوره پیش از خلقت آدم در اختیار ما قرار دهد.

ثانیاً برحسب آگاهی ما، به این نظریه ترمذی در دیگر آثار اسلامی چندان توجه و اعتنایی صورت نگرفته است. به نظر می رسد گزارش مختصر ابن عربی در رساله شجره الکون و بی اعتنایی به آن در آثار مهمش همچون فتوحات مکیه نشان از آن دارد که گویا ابن عربی نیز این نظریه را جدی تلقی نکرده است.

ولی چه بسا دلیل مهمتر این باشد که اولا رگه های شیعی این نظریه باعث شده است که از سوی دیگر اندیشمندان مسلمان، حتی کسانی که به آثار حکیم ترمذی توجه خاص نشان داده اند، مورد توجه قرار نگیرد و ثانیاً جستجوی ما در آثار گذشتگان نشان از آن دارد که کتاب غور الامور، که منبع اصلی این نظریه است، گویا کمتر در دسترس اهل علم قرار داشته و به همین دلیل، این نظریه گمنام و ناشناخته باقی مانده است.

مقالات مرتبط با موضوع نفس در قرآن (برای دانلود روی عنوان مقالات کلیک نمایید):

جایگاه کاربست احادیث در نظریه‌ پردازی ملاصدرا ؛ مطالعه موردی تجرد نفس

مرگ از نظر ملاصدرا در نگره تفسیر فلسفی تعابیر موت و نفس

تحلیل روشمند معنای واژه نفس در حدیث احتضار پیامبر (ص)

تبیین قرآنی تقدم و تأخر نفس و بدن با نگاهی فلسفی

حقیقت نفس و روح در قرآن و حکمت اسلامی

واژگان پرتکرار مقاله:

 نفس؛ حکیم ترمذی؛ بدن؛ جان؛ روح؛ روان؛ محدثان اهل سنت؛ عرفان اسلامی

مطالعه بیشتر